金翅鳥除了作為泰國的國徽,也是常見於政府文件上的印章圖案之一。金翅鳥的印章可分為兩種樣式,依據使用情境而有所區別。
在翻譯的過程中,我查了一些關於毗濕奴的故事,也研究了幾種泰國皇室的印章類型。無論是因翻譯所需,或單純自己好奇想額外了解的事,都拓展了我對不同領域的視野,是翻譯帶給我很棒的禮物🎁。
※本篇翻譯自 Sanook 的文章《「金翅鳥標誌」──泰國國徽 2 種樣式的意涵。》
ตราครุฑ หรือ ตราแผ่นดินของไทย คือตราพระราชลัญจกรพระครุฑพ่าห์ เทพพาหนะของพระนารายณ์ ใช้เป็นสัญลักษณ์ของพระราชอำนาจแห่งพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของชาติและเป็นองค์อวตารของพระนารายณ์ตามแนวคิดสมมุติเทพ
金翅鳥(Garuda,迦樓羅)標誌,亦即泰國國徽,是皇家金翅鳥御璽上的圖案。金翅鳥是那羅延(Nārāyaṇa,毗濕奴的化身之一)的坐騎,用來象徵國王的權力。根據「國王是神仙下凡轉世為人,來行善積德」的觀念,國王作為國家領袖,也被視為那羅延的化身。
โดยเริ่มใช้มาตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่หลัง พ.ศ. 2436 เป็นต้นมา แต่มาใช้อย่างเต็มที่แทนตราแผ่นดินเดิมทั้งหมดเมื่อ พ.ศ. 2453
金翅鳥徽章自朱拉隆功大帝時期開始使用,從佛曆 2436 年(西元 1893 年)之後使用至今。但在佛曆 2453 年(西元 1910 年)才全面取代舊有國徽。
ตราครุฑ เริ่มใช้ครั้งแรกตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เลิกใช้ชั่วคราวในสมัยรัชกาลที่ 5 การใช้จะประทับหรือพิมพ์ในเอกสารของทางราชการ เช่น ราชกิจจานุเบกษา หนังสือโต้ตอบ กฎกระทรวง ฯลฯ ยกเว้นที่หัวพระราชบัญญัติ พระบรมราชโองการ หรือคำสั่งอื่นๆ ในองค์พระมหากษัตริย์ ฯลฯ จะใช้พระราชลัญจกรบรมราชโองการแทน
金翅鳥印章,於阿瑜陀耶王朝時期首次開始使用,在拉瑪五世時期(即朱拉隆功大帝時期)曾經暫時停用。它用於蓋印或印製政府的文件,例如皇家公報、官方往來信函、部級規章等等。除非是國王御准的法令、皇家命令,或其他國王發布的命令等等,則使用皇家御令御璽來取代。
【※以皇家公報為例:《圖一》為泰王御准的婚姻平權法案,故使用皇家御令御璽;《圖二》為允許在特定時間進行 23 種賭博活動的部級規章,故使用金翅鳥印章。】
ตราครุฑ ในหนังสือราชการไทย สามารถแบ่งออกเป็น 2 แบบด้วยกัน ได้แก่
金翅鳥印章,在泰國政府文件使用上,可分為 2 種樣式,分別是:
แบบแรก ครุฑเท้าตั้ง หรือ ครุฑดุน
第一種,將腳爪豎立或頂起的金翅鳥《圖三》
แบบที่สอง ครุฑเท้าเหยียดตรง
第二種,將腳爪向前伸直的金翅鳥《圖四》
การใช้ตราครุฑในหนังสือราชการไทย
在泰國政府文件上使用金翅鳥印章的方式
1️⃣ ตราครุฑเท้าตั้งหรือครุฑดุน จะใช้เฉพาะพระมหากษัตริย์เท่านั้น
โดยจะใช้เป็นตราราชการของกรมราชองครักษ์ และหน่วยงานในกระทรวงการต่างประเทศ รวมถึงใช้บนหน้าปกราชกิจจานุเบกษาและหนังสือเดินทาง
1️⃣ 腳爪豎立或頂起的金翅鳥印章(第一種),僅限國王專用。
用作皇家衛隊及外交部所屬單位的官方印章,也用於皇家公報與護照的封面上。
2️⃣ ครุฑเท้าเหยียดตรง ใช้ในหนังสือราชการปกติ
สามารถแบ่งได้อีก 2 แบบ ถ้าใช้ในหนังสือราชการภายนอก จะใช้ขนาดสูง 3 เซนติเมตร ถ้าใช้ในหนังสือราชการภายใน จะใช้ขนาดสูง 1.5 เซนติเมตร
2️⃣ 腳爪向前伸直的金翅鳥印章(第二種),用於一般政府文件。
又可分為 2 種,若是對外公文,會使用 3 公分高的尺寸;若是內部公文,則使用 1.5 公分高的尺寸。
本篇取自 Sanook:https://www.sanook.com/news/9823142/