學了越南語好幾年了,對我來說,越南語的大魔王除了發音外,最困擾我的,就是越南語的各種語助詞。總是每次記每次忘記,也常搞混各種語助詞的用法,所以整理了這篇文章,彙整了我上課的內容以及網路上搜尋到的資料,希望能給也正在學習越南語的人一點幫助~
|chăng:表疑問
- 用來發問,帶有半信半疑的意味。
- Anh ấy đã rời khỏi đây rồi chăng? 他已經離開這里了嗎?
- Anh ấy không đến chăng? 他不來了嗎?
- Hay là chúng ta nghe lầm chăng? 或許是我們聽錯啦?
- Có việc gì chăng? 有什麽事嗎?
- Tình cảnh ấy mẹ hay chăng tá? 此情此景母親知曉否?
2. 那算是...嗎?
- Phải chăng đó là một ý nghĩ sai lầm? 那是一個錯誤的想法嗎?
- Phải chăng nó nói không đúng? 他說的不對,是嗎?
- Phải chăng đó là hòa bình? 那能算是和平嗎?
- Phải chăng đó là tự do? 那能算是自由嗎?
|"kìa" vs "đó/đấy"
kìa:表驚訝,表示強調自己說的某個東西或事情需要注意
- Bạn xem nó kìa 你看他!
- 補充另外一個很像的字"kia",kia指「遠方那個」比đó更遠,例如:Tôi muốn mua nho kia. 我想買那個葡萄
đó/đấy:比kìa更強烈的強調/確定,帶有警告意味
- đó(南)=đấy(北),表示對說到的事件確定、可靠性質的強調用字(偶爾可用在句首,意思亦同)
- Đúng đó. 對了,(就是那樣)
- Tình hình là như vậy đó. 情形就是這樣。
|nhỉ/ha:齁/唷
北部用nhở/nhỉ,南部用ha/hen,整理來說,常用於表示自己想法感觸時放在句尾。
1. 表示對事物的評價,類似中文的「齁」
- đẹp nhỉ. 漂亮吧。
- vui nhỉ. 太高興了。
- chán nhỉ. 好煩啊。
2. 在疑問句中表示親密柔軟的語氣
- Hôm nay bạn có đến nhà mình ăn cơm không nhỉ? 你今天要不要來我家吃飯呢?
- Em tên là gì nhỉ? 你的名字是什麼呀?
3. 表示驚訝、感歎
- Thế à? Hay quá nhỉ! 真的?那太好啦!
- Anh ấy biết nói tiếng Việt thật nhỉ? 他真會說越南話啊!(驚奇)
- Chị Hoa về nhanh quá nhỉ! 花姐回來得真快喲! (喜)
- A!Tän ác ôn này to gan nhỉ! 呵,這個惡棍還真膽大啊!(怒)
- Một người phục vụ nhân dân tốt như vậy mà lại mất sớm nhỉ! 一個為人民服務做得這麼好的人卻過早地去世了! (哀)
4. 表示詢問並徵求對方同意
- Trời hôm nay mát quá nhỉ? 今天天氣很涼爽,是吧?
- Phim này hay đấy anh nhỉ? 這部電影不錯,你說是吧?
- Được không nhỉ? 行嗎?
- Cũng được nhĩ. 還行吧,還可以。
|à/hả/ư:表明知故問、疑問語氣
- phải không = à = hả (南) = ư (北)
放疑問句尾表明知故問、疑問語氣,南越常用hả,北越用ư
- Anh nói chuyện không sợ sếp la à/hả/ư? 你聊天不怕老闆罵嗎?
- Anh mệt à/hả/ư? 你累了吧?
- Anh đi họp à/hả/ư? 你去開會啊?
- Bạn học bài hả? 你學習嗎?
- Làm ăn thế à/hả/ư? 是這樣生活的嗎?
- 另外一個常表示疑問的詞還有sao,表示如何、為甚麼
- 如句尾用到sao,回覆會更加詳細,加上原因。sao也可移到句首。等於tại sao
- 例如:Bây giờ em đi học sao? Vì hôm nay là thứ 2 nên em đi học.
- Em thấy thời tiết dạo naỳ sao?
|ừ/ờ/ừa:不同程度的「嗯」
- 延伸前面提到句尾有ư是北越的疑問語氣,移到句首就變成中文常用的肯定語氣詞「嗯」,語氣強度分別是 ừ > ờ > ừa。
- ừa dạ 一起用表示有禮貌的同意
|ạ:表尊敬
用於字尾之語助詞,表示尊重,禮貌,及親切
|"đây" vs "nè"
đây:強調時間或內容
- 放句尾強調現在說話的時機點、或強調現在所說的內容
- Chúng tôi về đây.
- Tôi mua cho anh thuốc đây.
nè:強調物品位置,常加上手指比某個東西
- Chị cho em xem cái này nè. Nhỏ nào? Nho này nè.
|nha/nhé:提議語氣
北部用nhé、南部用nha、西部用nghen,用在句末表示商量、提議、請求、命令、疑問、感歎等語氣
- Em đi ngủ nhé. 你去睡覺吧。
- Cố lên nhé. 加油吧。
- Làm mẹ của con anh nhé. 做我孩子的媽吧!
|còn gì:吧
Anh ấy nói như vậy là không muốn giúp em còn gì. 他這樣說是不想幫我吧。
|chứ:肯定/強調語氣
- 問問句句尾,當發問者事前已可推斷出答案時的語氣(明知故問)
- Anh đã quen ông ấy chứ? 你忘記他了,是吧?
- Các em đã nhập học rồi chứ! 你們都開學了吧?
- Việc này xử lý như vậy anh em đều đồng ý chứ? 這件事這樣處理,大家都同意吧?
- Anh quen ông ấy chứ? 你認識他吧?
- Lâu lắm không gặp, đồng chí khỏe chứ? 很久沒見面了,你身體好吧?
2.放在肯定句句尾,有強調的意涵
- Không phải chứ! 不會吧!
- Có chứ! 當然有!
- Anh có thích đọc quyển sách này không? 你喜歡讀這本書嗎? Có chứ! 喜歡呀!
- Hôm nay là thứ mấy? 今天星期幾?Hôm nay là thứ tư. 今天星期三。 Hôm nay là thứ năm chứ! 今天是星期四!
- Bài học này không khó nhỉ? 這篇課文不難吧?Không, bài học này khó chứ! 不,這篇課文難呀
- Anh bảo quyển sách này không hay à? 你說這本書不好啊?Hay lắm chứ lị. 好啊!
3. 表示規勸、祈使等語氣,其中也包含著不讚同對方原來做法的意味。
- Nói khẽ chứ! 說話小聲點!
- Nhanh lên chứ! 快點啊!
- Con phải nghe lời mới được chứ! 孩子,你要聽話才行啊!
|đâu:加強否定
1. 置於否定句之後,用於加強否定的語氣,可以譯作“啊”、“啦”等。
- Chẳng có gì vui đâu. 沒什麼意思啊。
- Không phải đâu. 不是啦。
- Không dám đâu. 不敢啊。
- Tôi không ăn đâu. 我不吃啦。
- Anh ấy không đến đâu. 他不會來啦。
- Không được đâu. 不行啊。
- Không sao đâu. 沒關係呀。
2. 置於動詞之前,表否定,可以譯作“哪有……?”。
- Đâu có! 哪有!
- Em đâu có biết. 我哪知道。
- Học tiếng đâu là chuyện vui. 學語言哪是快樂的事。
3. 兩個 đâu 一起用,感情極強。
- Tôi đâu biết cậu về hôm nay đâu! 我哪知道你今天回來啊!
|mà:嘛
表示肯定、說服或是解釋語氣,「嘛」
- A: Sao anh không đi làm? 你為什麼不去上班? B: Hôm nay là chủ nhật mà. 今天是星期天啊。
- A: Con bị cảm lạnh rồi. 我感冒了。 B: Mẹ đã bảo rồi mà. Đáng lẽ con phải mặc áo ấm trước khi ra ngoài chứ. 我跟你說了的。你應該穿暖和點再出去。
- A: thật không? Em thích hiphop? 真的麼?你喜歡 hiphop? B: Thật. Em thích hiphop mà. 真的。我喜歡 hiphop!
- A: Chúng ta không thể chơi PUBG cùng nhau. 我們不能一起吃雞。B: Em chơi bản trung quốc mà. 我玩中國版的!
|thôi:罷了
1.罷了(僅此而已)
- Em chỉ chơi PUBG thôi. 我只玩吃雞罷了。
2. 吧,表示商量、提議、請求、命令、疑問、感歎等語氣
- Anh dậy làm thôi. 你起來工作吧。
3. 得(用於情況不如人意的時候,表示無可奈何)
- Thôi, em đi ăn cơm đây. 得,我去吃飯了。
|đi:吧
祈使用字,類似英文中的please,動詞加上” đi “字,就是希望聽者做什麼動作之意。(類似中文助詞中的”吧”)
- Anh đi đi. 你去吧!
- Con ăn đi. 你吃吧!
- Em ngủ đi. 妳睡吧!
|cơ:表追問或責備
cơ=kia,常對親密的人使用
- 不同意別人的意見
- Không, tôi thích cái này cơ! 不,我喜歡的是這個!
- Con không muốn ở nhà, con muốn đi chơi cơ! 我不想在家,我想出去玩!
- 誇耀
- Bó vừa mua đồ chơi này cho con cơ. 我爸剛給我買的玩具。
- Tôi còn biết đàn cả piano cơ. 我還會彈鋼琴呢!
- 表示責備
- Đã cho ở nhà lại cứ đòi đi cơ! 早就說待在家裡卻不聽!
- 追問
- Anh vào đây, tôi hỏi anh tí việc. 你進來我有點事問你。Việc gì cơ? 有啥事?
- Nghĩ kỹ chưa? 想清楚了嗎? Nghĩ gì cơ? 想甚麼啊?
|luôn:強制持續或立刻
副詞,用於動詞之後。luôn這個字不是語尾助詞,但很常用到。
1. 反覆多次或是連續不減退
- Đến thăm nhau luôn 一直相互拜訪
- Cứ thay đổi luôn. 一直改變
2.不停止,或近乎同時、不間斷
- Viết luôn 1 lúc mấy lá thư. 一下子寫了幾頁信(指在短時間內不停止地寫)
3. 馬上、立刻之意(在相關的動作之後)
- Nói xông, làm luôn. 說完,立刻做。
- Thấy sai là sửa luôn. 看見錯誤,馬上改正。
4. 不間斷,不是只有一時性,在一段時間裡,從開始到以後都是如此。
- Cho luôn không đòi lại. 給了不再要回來。
- Anh ấy về nước luôn. 他回國(不再來了).
*以上資料整理自網路及學校上課內容