Góa ê Tâi-gí-bûn keng-giām

2020/11/21閱讀時間約 17 分鐘
Khó-lêng khah lo-so, m̄-koh góa iáu-sī siūⁿ ùi góa o̍h Eng-gí ê keng-giām kóng khí.

Tha̍k-chheh o̍h gí-giân

Tiāⁿ-tiāⁿ thiaⁿ lâng kóng: Tâi-oân Eng-gí kàu-io̍k khòaⁿ tha̍k, siá tāng, hán-ti̍t thiaⁿ, kóng. Só͘-tì, chiok chē lâng bô siong-sìn Tâi-bûn ê phó͘-ki̍p ē-tàng kiù Tâi-gí. Góa o̍h Eng-gí ê keng-giām tian-tò bô-kâng: tō sī tha̍k siuⁿ chió, chiah kóng bô ōe. Án-ne tō sǹg kóng tī gí-giân khoân-kéng seng-oa̍h, mā bô-lâng siūⁿ-beh kā lí kóng.
Góa tú chhut-kok ê hit-tang-chūn, mā siūⁿ-beh chhōe gōa-kok-lâng liān-si̍p, m̄-koh hāu-kó bô-hó, ki-pún--ê o̍h liáu tō oh koh chìn-pō͘--ah. Ài thó-lūn tio̍h khah chhim ê gī-tê ia̍h-sī hèng-chhù, chiah ē-tàng o̍h-tio̍h khah-chē. Che si̍t-chè-siōng ài seng khai koh khah chē sî-kan kóng chiok chē bô-iàu-bô-kín ê ōe lâi kau-pôe, chin khòaⁿ iân-hūn.
Āu-lâi ka-tī ū ì-sek tha̍k chiok chē chheh, chiah kám-kak ū chìn-pō͘. Chiok chē sī gōa-chē neh? Chha-put-to nn̄g, saⁿ-kò-goe̍h tha̍k pah-bān jī Eng-bûn. Ēng Eng-gí-lâng kóng-ōe ê sok-tō͘ lâi sǹg, téng-î sī ài chhōe-tio̍h lâng goān-ì ta̍k-kang chham góa kóng chi̍t, nn̄g tiám-cheng ê ōe, che tùi pì-sù ê lâng ū-iáⁿ khùn-lân lah. Tha̍k-chheh tō khah chū-iû, ka-tī ū sî-kan tō ē-sái tha̍k, tha̍k bô ē-sái chhâ, chiūⁿ-bāng khì kā lâng mn̄g, m̄-bián pháiⁿ-sè.
Kóng-lâi kiàn-siàu, góa tha̍k hiah-ê chheh tāi-to-sò͘ m̄-sī siáⁿ-mih keng-tián, sī tha̍k sóng--ê hit-chióng bāng-lō͘ sió-soat. Góa m̄-sī kā in tòng-chò kàu-châi teh tha̍k, só͘-í chi̍t-kóa chhò-gō͘ kî-si̍t bô-iàu-kín, góa mā bô hiah kan-tan tō kā kì--khí-lâi. M̄-koh nā-sī tha̍k liáu ū kàu-gia̍h, ē kì--leh ê tō sī tiông-hok chhut-hiān ê mi̍h-kiāⁿ, he tō sī bó-gí jîn-sū chin-chiàⁿ teh sú-iōng ê piáu-ta̍t hong-sek kah sû-lūi.

Tâi-bûn ū siáⁿ hó tha̍k?

Chit-má góa oân-á sī án-ne tī liān-si̍p góa-ê Tek-gí. M̄-koh, siūⁿ-beh liān-si̍p Tâi-gí ê sî-chūn tō tú-tio̍h būn-tê ah: khì tó-ūi chhōe Tâi-bûn ê bāng-lō͘ sió-soat? Góa tong-jiân chai-iáⁿ ē-sái khì tha̍k sòaⁿ-téng bián-chîⁿ ê Pe̍h-ōe-jī bûn-hiàn. Tha̍k hiah-ê bûn-hiàn khak-si̍t hō͘ góa o̍h-tio̍h bē-chió sin sû.
Tû-liáu tha̍k-chheh, chit-má hām chhù-lāi kóng tiān-ōe mā lóng kóng Tâi-gí. Goán ma-ma khí-thâu kám-kak góa Tâi-gí bô-hó, kóng-tio̍h khah lân ê sû ē chú-tōng hoan-e̍k, m̄-koh góa in-ūi ū teh tha̍k, siá Tâi-bûn, si̍t-chè-siōng ē-hiáu ê sû pí i só͘ siūⁿ--ê khah chē.
Tha̍k Pe̍h-ōe-jī bûn-hiàn, koh ū chi̍t-chióng cháu-chhōe ka-tī cho̍k-kûn sit-lo̍h le̍k-sú ê kám-kak. M̄-koh nā-sī ài thui hō͘ pa̍t-lâng tha̍k, chia-ê châi-liāu khak-si̍t bô-kàu. Ta̍k-lâng tha̍k-chheh ê kháu-bī lóng ū cheng-chha, hiān-sî ê Tâi-bûn chok-phín, tō sī bô chhiūⁿ Hôa-bûn, ā-sī pat-ê kiān-khong ê gí-giân hiah chē. Tâi-gí su-iàu koh khah-chē ê hiān-tāi gí-liāu.

Góa mā ē-sái lâi “thui-kóng”?

Só͘-í góa siūⁿ, bô châi-liāu góa tō ka-tī lâi seng-sán. Góa ê tē-it-ê chhì-giām sī hoan-e̍k góa teh tha̍k ê Tek-gí sió-soat. Āu-lâi tī AO3 chit-ê bāng-chām khui Tâi-gí hun-lūi, koh hō͘ lâng kái-tiāu, chiok chē ak-chak-tāi chia tō seng mài kóng hia siông-sè. Chit-ê keng-giām hō͘ góa ê thé-hōe sī: tē-it, góa si̍t-chāi tio̍h ke tha̍k kóa chheh; tē-jī, góa bô koh beh kian-chhî choân Hàn-jī ê Tâi-bûn su-siá; tē-saⁿ, góa goân-á lia̍h-chún góa ka-tī ê Tâi-gí chiok nōa--ah, siūⁿ-bē-kàu liân chit-phiⁿ chiah-nī kan-tan ê kò͘-sū lóng ū lâng tha̍k bô-lō͘-lâi, ū-iáⁿ hō͘ lâng chin hoan-ló.
Liáu-āu góa siūⁿ-kóng ùi khah ki-chhó͘--ê khai-sí, seng hō͘ lâng chai-iáⁿ Tâi-gí ū jī, siūⁿ-beh o̍h ē-tàng án-ná o̍h. Tú-á-hó iáⁿ--tio̍h chi̍t phiⁿ “Hôa-chhenn-bûn”, tō siūⁿ-tio̍h ka-tī ē-tàng lēng-gōa khui chi̍t phiⁿ lâi chéng-lí. Kóng-lâi pi-ai, che tō sī thè-lâng chhiau jī-tián niā-niā, m̄-koh chiok chē lâng bē-hiáu ka-tī chhiau Tâi-gí jī-tián, mā-sī sū-si̍t.
Chit-kái hoán-èng ká-ná sī koh khah-hó, m̄-koh góa iáu-sī it-ti̍t teh siūⁿ kāng chi̍t-ê būn-tê: Lô-má-jī kui-chek o̍h sī chin-kín, m̄-koh o̍h liáu ē-thang tha̍k siáⁿ-mi̍h, hām siáⁿ-lâng kau-liû, hō͘-tōng--neh? Só͘-í góa koh ōaⁿ chi̍t-chióng hêng-sek: 安価. Tī Plurk chit-ê pêng-tâi, sīm-chì hoat-tián chhut kài siông-sè ê koàn-sì/kui-chek. Góa ê chhì-giām tī chia. Khó-lêng sī siá choân-Lô ê koan-hē, tō bô hiah chē lâng lâi sńg. Hit-phiⁿ ē-sái siá kàu chi̍t chām soah, chin kám-siā hit-ê ùi thâu chham-ú kàu bóe ê bô-miâ bāng-iú.

Sió-soat ê kong-lêng kah Tâi-bûn ê lêng-kiàn-tō͘

Sui-jiân sī góa kò-jîn kah-ì tha̍k sió-soat, só͘-í hoan-e̍k, siá-chok lóng-sī seng siūⁿ-tio̍h che. M̄-koh góa siông-sè su-khó liáu-āu, kám-kak chit-ê bûn-lūi khak-si̍t tiōng-iàu: sió-soat ē khì mô͘-hóng hiān-si̍t sè-kài ê mê-mê-kak-kak, téng-î sī tī bûn-jī ê thiⁿ-tē khí-chō lán-ê gí-giân khoân-kéng. Góa siá hit-phiⁿ 安価 ê sî-chūn, mā hoat-hiān seng-oa̍h tang-tiong koh-ū chiok chē mi̍h-kiāⁿ góa iáu bē-hiáu ēng Tâi-gí lâi kóng, ūi-tio̍h siá te̍k-pia̍t ê chêng-chiat, pek ka-tī khì chhâ, o̍h--khí-lâi.
Góa ê siat-sióng sī án-ne: Tâi-gí khah hó ê lâng chhōa-thâu, chi̍t kái siá té-té chi̍t tōaⁿ, kî-thaⁿ ê lâng kan-na su-iàu siá chi̍t kù ōe, koat-tēng kò͘-sū hoat-tián. Nā-sī siá m̄-tio̍h, iōng-sû bô-hó, chhōa-thâu ê lâng mā ē-tàng tī chiàⁿ-bûn lāi-té siu-kái, hō͘ lâng ha̍k-sip. Tī Plurk chit-ê pêng-tâi, ta̍k-kang Hôa-bûn ê 安価 tāi-khài cha̍p kúi ê (lia̍t-ūi ē-tàng ēng 安價 chit-ê sû khì chhiau khòaⁿ-māi, che-sī Hôa-bûn siá-hoat), Tâi-bûn ê tû-liáu góa ka-tī chit phiⁿ, kan-na khòaⁿ kòe chi̍t kái. M̄-chai sī-án-chóaⁿ, chok-chiá siá bô nn̄g tōaⁿ tō bô kè-sio̍k--ah.
Koh kóng chi̍t-hāng, góa kok-tiong iáu-bē pit-gia̍p tō bat khì pò-chóa hù-khan tâu-kó Hôa-bûn bûn-chiong, mā ē chiūⁿ-bāng hoat-piáu ka-tī ê chok-phín. He tong-jiân m̄-sī siáⁿ-mih tāi-chok, tō sī án-ne chiah siūⁿ-beh kó͘-lē tāi-ke: ti̍t-chiap khai-sí siá tō tio̍h ah! Lí nā ū chiàu góa kóng--ê khì chhiau hit-kóa Hôa-bûn 安價, tō ē hoat-hiān in ê bûn-pit mā bô-tiāⁿ-tio̍h gōa-hó, m̄-koh nā-sī ū chē-chē-lâng teh siá, gí-giân tō ē hoan-sin, ē chìn-hòa, bē sí--khì.
Koh-chài, sui-jiân góa hit-phiⁿ bô siūⁿ-beh chiàu-kò͘ oân-choân bô Tâi-bûn ki-chhó͘ ê lâng, mā sī thau-thau hi-bāng hō͘ in khòaⁿ--tio̍h (hit-ê “Thau-thau-á-kóng” sī anonymous ê kong-khui pán-bīn, só͘-í bô kā lí kin-tòe ê lâng mā ū ki-hōe iáⁿ--tio̍h), hō͘ in chai-iáⁿ chit-ê bûn-jī ē-sái ēng, mā ū-lâng teh ēng, in bē-hiáu sī in ê tāi-chì.

Kî-si̍t góa ê Tâi-gí mā bô-siáⁿ liàn-tńg...

Nā-sī ū-lâng nāi-sim tha̍k kàu chia, èng-kai khòaⁿ ē chhut-lâi, góa ê Tâi-gí thêng-tō͘, chha-put-to kok-hāu ha̍k-seng niā-niā. Bīn-tùi koh khah chē chi̍t jī lóng m̄-bat ê Tâi-gí chheⁿ-mê-gû, góa tong-jiân iáu-sī ē-tàng chhut ka-tī chi̍t hun la̍t lâi “thui-kóng”. M̄-koh góa chi̍t lâng ê la̍t si̍t-chāi iú-hān, mā bô-hoat-tō͘ sán-chhut ko-téng ê châi-liāu. Chóng--sī góa mā iáu tng-teh o̍h nā-tiāⁿ.
Iáu-sī hi-bāng Tâi-gí khah hó ê lâng ē-tàng ke siá--kóa, hō͘ Tâi-bûn ê bûn-pún kēng-ka to-goân phong-phài. Mā m̄-bián chhá hē-thóng ê būn-tê, in-ūi gí-liāu chiah-sī gí-giân chûn-chāi, ū oa̍h-la̍t ê chèng-bêng. Siá--chhut-lâi chiah sī chin--ê. (Góa chi-chhî só͘-ū ū kui-kí ê siá-hoat, m̄-koh kò-jîn khah ài Pe̍h-ōe-jī, lí-iû āu phiⁿ kóng.)
11會員
7內容數
主要寫 Pe̍h-ōe-jī
留言0
查看全部
發表第一個留言支持創作者!