【A郎台語小詞典】 EP. 12-Mé

咱今á日做夥來研究chit字mé，tī故事內底講--tio̍h-ê是「kha-chhiú mā ke真mé」，tī chit句內底to̍h是緊，快速ê意思。咱來講1 ê例：「日頭beh落山--a，咱動作to̍h khah mé-lia̍h--leh，chhun che 1-sut-á khang-khòe-á-kiáⁿ，koh ka chhui--1-ē，siōng好是mài拖kah隔kang koh來做！」脚手mé-lia̍h相對脚手慢鈍，1 ê真緊1 ê是慢吞吞。Mé醒kah mé-lia̍h意思差不多，不過mé醒koh ke 1 ê ài注意，ài細jī，tio̍h提高警覺ê意思，像講：「E暗你ka-tī顧工寮to̍h khah mé-chhéⁿ--leh，時機bái-bái--à，新聞報講連電線to有人beh偷the̍h去賣。」

Mé koh ē-tàng the̍h來形容火，火真mé，to̍h是火真iām，真旺，炒菜to̍h用mé火chiah炒ē青翠、青leng，nā無炒--出-來ē軟sìm-sìm，歹食。Mé mā ē-tàng the̍h來講日頭真iām，話ē-tàng án-ne講「日頭kài mé neh，咱的確to̍h chhōe 1 ê所在sió hioh--1-ē，等日頭khah軟lio̍h--leh chiah繼續行，無有影ē曝--死。」

Lán kin-á-ji̍t chò-hóe lâi gián-kiù chit jī mé, tī kò͘-sū lāi-té kóng--tio̍h-ê sī “kha-chhiú mā ke chin mé”, tī chit kù lāi-té to̍h sī kín, khoài-sok ê ì-sù. Lán lâi kóng 1 ê lē: “Ji̍t-thâu beh lo̍h-soaⁿ--a, lán tōng-chok to̍h khah mé-lia̍h--leh, chhun che 1-sut-á khang-khòe-á-kiáⁿ, koh ka chhui--1-ē, siōng hó sī mài thoa kah keh-kang koh lâi chò!” Kha-chhiú mé-lia̍h siong-tùi kha-chhiú bān-tūn, 1 ê chin kín 1 ê sī bān-thun-thun. Mé-chhéⁿ khah mé-lia̍h ì-sù chha-put-to, put-kò mé-chhéⁿ koh ke 1 ê ài chù-ì, ài sè-jī, tio̍h thê-ko kéng-kak ê ì-sù, chhiūⁿ kóng: “E-àm lí ka-tī kò͘ kang-liâu to̍h khah mé-chhéⁿ--leh, sî-ki bái-bái--à, sin-bûn pò kóng liân tiān-sòaⁿ to ū lâng beh thau-the̍h khì bē.”

Mé koh ē-tàng the̍h lâi hêng-iông hóe, hóe chin mé, to̍h sī hóe chin iām, chin ōng, chhá-chhài to̍h iōng mé-hóe chiah chhá ē chheⁿ-chhùi, chheⁿ-leng, nā bô chhá--chhut-lâi ē nńg-sìm-sìm, pháiⁿ chia̍h. Mé mā ē-tàng the̍h-lâi kóng ji̍t-thâu chin iām, ōe ē-tàng án-ne kóng “Ji̍t-thâu kài mé neh, lán tek-khak to̍h chhōe 1 ê só͘-chāi sió hioh--1-ē, tán ji̍t-thâu khah nńg-lio̍h--leh chiah kè-sio̍k kiâⁿ, bô ū-iáⁿ ē pha̍k--sí.”