咱今á日來káng chit字粒。Ē想beh來講chit字，是因為tú好有1日，teh食暗ê時，飯ka pe--lòe，ĕ，nah ē chiah tēng，koh斟酌ka哺，米心是煮有透，m̄-koh to̍h是kán-ná teh煮飯ê時，水hē無夠chē ê款，我隨時to̍h nauh 1句講，「Ĕ，今á日ê飯nah ē煮kah chiah粒？」Ta̍k ê koh繼續káng--lòe，chiah知影hit日tú去買米，凡勢是去買tio̍h舊米，後遍beh煮飯ê時，水to̍h ài koh ke hē--kóa，飯煮--起-來chiah ē khiū。食tio̍h飯粒粒ûn-ná有好--處neh，koh ke 1 ê題目來hâm ta̍k-ke做夥稽考。
Koh 1種粒，應該是人人lóng bē kah意，to̍h是粒á，生粒á ē爛，ē發hông，ē孵膿，ē疼，khah嚴重--leh人koh ē發燒，che人人lóng無愛。Éng過，我gín-á時，nā生粒á，老母to̍h ē去kâng買he烏烏ê膏藥á轉來hō͘我貼。買--轉-來ê時，膏藥á是koeh tī細細塊á ê布面頂，koh kā布對拗，kā膏藥á拗tī內面，he黏黏烏烏ê膏藥á chiah bē kō kah四界lóng是。Beh貼進前，koh to̍h ài用火kā膏藥á烘ho͘燒，án-ne，khah好拆，拆--開to̍h ē-tàng貼去粒á頂，等kah粒á頭變軟，a̍h是膏藥á tēng--去-ah，to̍h ē-tàng拆--khài，nā是猶未好，to̍h koh ài貼1塊新--ê。Che lóng我gín-á時ê記智--ah，chit-má chit ê時代，凡勢連膏藥á mā無tàng買--ah。
Lia̍p mā有kā軟軟ê物件，用手tēⁿ做ka-tī beh ài ê形ê意思，親像講，lia̍p土丸á，lia̍p土尪á，lia̍p雞母狗á chit款--ê。Só͘-pái，咱mā ē kā飼kiáⁿ chit件tāi-chì用lia̍p來形容，咱ka chhiâⁿ，咱ka教，kā伊惜命命，m̄ hō͘伊行歪chhoa̍h，che mā kāng款是beh kā伊雕琢做咱beh ài ê形，nā用lia̍p來形容io飼gín-á，ûn-ná是kài tàu-tah--lah。
最後來1句連續劇ê台詞做咱ê結尾：「我辛辛苦苦kā你lia̍p kah chiah大漢，你竟然為tio̍h chit ê m̄知tó位來ê死查某鬼á，beh放sak你ê爸á母，天公伯--á...，我nah ē chiah歹命！」
Lán kin-á-ji̍t lâi káng chit jī ”lia̍p”. Ē siūⁿ-beh lâi kóng chit jī, sī in-ūi tú-hó ū 1 ji̍t, teh chia̍h-àm ê sî, pn̄g ka pe--lòe, ĕ, nah ē chiah tēng, koh chim-chiok ka pō͘, bí-sim sī chú ū thàu, m̄-koh to̍h sī kán-ná teh chú-pn̄g ê sî, chúi hē bô-kàu chē ê khoán, góa sûi-sî to̍h nauh 1 kù kóng: ”Ĕ, kin-á-ji̍t ê pn̄g nah ē chú kah chiah lia̍p?” Ta̍k-ê koh kè-sio̍k káng--lòe, chiah chai-iáⁿ hit ji̍t tú khì bé bí, hoān-sè sī khì bé tio̍h kū-bí, āu-piàn beh chú-pn̄g ê sî, chúi to̍h ài koh ke hē--kóa, pn̄g chú--khí-lâi chiah ē khiū. Chia̍h tio̍h pn̄g lia̍p-lia̍p ûn-ná ū hó--chhù neh, koh ke 1 ê tê-bo̍k lâi hâm ta̍k-ke chò-hóe khe-khó.
Chit jī ”lia̍p”, it-poaⁿ sī the̍h lâi sǹg sè-sè-á ê mi̍h-kiāⁿ ê chō͘-sò͘-sû, chhiūⁿ kóng soa, bí, m̄-koh mā bô-tek-khak kóng lia̍p--ê lóng chin sè, nâ-kiû mā sǹg lia̍p, chím-thâu, si-koe mā sǹg lia̍p, chóng--sī, tī lán ê seng-oa̍h--ni̍h, iōng lia̍p teh sǹg--ê ū-iáⁿ sī chiâⁿ chē.
Koh 1 chióng ”lia̍p”, èng-kai sī lâng-lâng lóng bē kah-ì, to̍h-sī lia̍p-á, seⁿ lia̍p-á ē nōa, ē hoat-hông, ē pū-lâng, ē thiàⁿ, khah giâm-tiōng--leh lâng koh ē hoat-sio, che lâng-lâng lóng bô-ài. Éng-kòe, góa gín-á sî, nā seⁿ lia̍p-á, lāu-bú to̍h ē khì kâng bé he o͘-o͘ ê ko-io̍h-á tńg-lâi hō͘ góa tah, bé--tńg-lâi ê sî, ko-io̍h-á sī koeh tī sè-sè-tè-á ê pò͘ bīn-téng, koh kā pò͘ tùi áu, kā ko-io̍h-á áu tī lāi-bīn, he liâm-liâm o͘-o͘ ê ko-io̍h-á chiah bē kō kah sì-kè lóng sī. Beh tah chìn-chêng, koh to̍h ài iōng hóe kā ko-io̍h-á hang ho͘ sio, án-ne, khah hó thiah, thiah--khui to̍h ē-tàng tah khì lia̍p-á téng, tán kah lia̍p-á thâu piàn nńg, a̍h-sī ko-io̍h-á tēng--khì-ah, to̍h ē-tàng thiah--khài, nā-sī iáu-bē hó, to̍h koh ài tah 1 tè sin--ê. Che lóng góa gín-á-sî ê kì-tì--ah, chit-má chit ê sî-tāi, hoān-sè liân ko-io̍h-á mā bô-tàng bé--ah.
Lia̍p mā-ū kā nńg-nńg ê mi̍h-kiāⁿ, iōng chhiú tēⁿ chò ka-tī beh ài ê hêng ê ì-sù, chhin-chhiūⁿ kóng, lia̍p thô͘-oân-á, lia̍p thô͘-ang-á, lia̍p ke-bó-káu-á chit-khoán--ê. Só͘-pái, lán mā ē kā chhī-kiáⁿ chit kiāⁿ tāi-chì iōng lia̍p lâi hêng-iông, lán ka chhiâⁿ, lán ka kà, kā i sioh-miā-miā, m̄ hō͘ i kiâⁿ oai-chhoa̍h, che mā kāng-khoán sī beh kā i tiau-tok chò lán beh ài ê hêng, nā iōng lia̍p lâi hêng-iông io-chhī gín-á, ûn-ná sī kài tàu-tah--lah.
Chòe-āu lâi 1 kù liân-sio̍k-kio̍k ê tâi-sû chò lán ê kiat-bóe,” Góa sin-sin-khó͘-khó͘ kā lí lia̍p kah chiah tōa-hàn, lí kèng-jiân ūi tio̍h chit ê m̄-chai tó-ūi lâi ê sí cha-bó͘-kúi-á, beh pàng-sak lí ê pē-á-bú, thiⁿ-kong-peh--á..., góa nah ē chiah pháiⁿ-miā!”
