2024-05-25|閱讀時間 ‧ 約 27 分鐘

【A郎台語小詞典】 EP. 25-拆分明/Thiah hun-bêng

raw-image

今á日beh hâm ta̍k-ke做夥來研究ê語詞是「拆分明」,chit塊詞ê意思to̍h是講ho͘清楚,講ho͘明,講hō͘別人ē-tàng了解。拆明、拆白、開拆mā是kāng意思。Kan-na孤1字mā ē-sái,「你to̍h kā tāi-chì拆hō͘伊聽,mài hō͘伊誤解,m̄-thang留1 ê屎尾,時到to̍h歹póe會。」


Sòa--lòe,咱koh繼續來講chit字拆,拆mā有liah ê意思,kā伊liah--破,liah開,「你去拆1張日誌紙來,chū tī桌á頂,thang好phùi魚刺。」Goán chêng細漢lóng講日誌,無講la̍h日。拆破面是leh講siang方面歹面sio看,m̄是真正kā面拆kah流血流滴ŏ͘。


Koh講1 ê我細漢tiāⁿ leh hông mē ê拆厝,拆厝to̍h是kui間厝拆了了,看是beh têng起a̍h是beh做其他ê用途。拆船、拆門窗、拆厝頂、拆籬笆,便nā無ài--ê lóng ē-tàng拆。Gín-á時,nā hâm goán小弟kui厝間kho̍k-kho̍k chông,phin-phin-phiang-phiang pin-pin-piàng-piàng,to̍h ē去hông mē講:「Lín是leh拆厝--o͘h!」


拆藥á,to̍h是the̍h先生開ê藥單,去藥房買藥á,拆股,to̍h是kā本底合做夥ê股份拆分開,無koh繼續合作,拆車票to̍h是去買車票,éng過ê車票是kui本--ê,你nā去ka買票,伊ē拆1張hō͘--你,時代進步,車票mā tòe leh進步,現此時ê車票,nā m̄是用印--ê to̍h是顯示tī手機á,已經無拆chit ê動作,m̄-koh買車票ûn-ná有人講拆票、拆車票、拆車單,tī chia,mā補充hō͘ ta̍k-ke了解。




Kin-á-ji̍t beh hâm ta̍k-ke chò-hóe lâi gián-kiù ê gí-sû sī “thiah-hun-bêng”, chit tè sû ê ì-sù to̍h sī kóng ho͘ chheng-chhó, kóng ho͘ bêng, kóng hō͘ pa̍t-lâng ē-tàng liáu-kái. Thiah-bêng, thiah-pe̍h, khui-thiah mā sī kāng ì-sù. Kan-na ko͘ 1 jī mā ē-sái, “Lí to̍h kā tāi-chì thiah hō͘ i thiaⁿ, mài hō͘ i gō͘-kái, m̄-thang lâu 1 ê sái-bóe, sî-kàu to̍h pháiⁿ póe-hōe.”


Sòa--lòe, lán koh kè-sio̍k lâi kóng chit jī thiah, thiah mā ū liah ê ì-sù, kā i liah--phòa, liah-khui, “Lí khì thiah 1 tiuⁿ ji̍t-chì chóa lâi, chū tī toh-á téng, thang hó phùi hî-chhì.” Goán chêng sè-hàn lóng kóng ji̍t-chì, bô kóng la̍h-ji̍t. Thiah-phòa-bīn sī leh kóng siang hong-bīn pháiⁿ-bīn sio-khòaⁿ, m̄-sī chin-chiàⁿ kā bīn thiah kah lâu-hoeh-lâu-tih ŏ͘.


Koh kóng 1 ê góa sè-hàn tiāⁿ leh hông mē ê thiah-chhù, thiah-chhù to̍h sī kui keng chhù thiah liáu-liáu, khòaⁿ sī beh têng khí a̍h sī beh chò kî-thaⁿ ê iōng-tô͘. Thiah chûn, thiah mn̂g-thang, thiah chhù-téng, thiah lî-pa, piān nā bô ài--ê lóng ē-tàng thiah. Gín-á sî, nā hâm goán sió-tī kui chhù-keng kho̍k-kho̍k chông, phin-phin-phiang-phiang pin-pin-piàng-piàng, to̍h ē khì hông mē kóng: “Lín sī leh thiah-chhù--o͘h!”


Thiah io̍h-á, to̍h sī the̍h sian-seⁿ khui ê io̍h-toaⁿ, khì io̍h-pâng bé io̍h-á, thiah-kó͘, to̍h sī kā pún-té ha̍p chò-hóe ê kó͘-hūn thiah hun-khui, bô koh kè-sio̍k ha̍p-chok, thiah chhia-phiò to̍h sī khì bé chhia-phiò, éng-kòe ê chhia-phiò sī kui pún--ê, lí nā khì ka bé phiò, i ē thiah 1 tiuⁿ hō͘--lí, sî-tāi chìn-pō͘, chhia-phiò mā tòe leh chìn-pō͘, hiān-chhú-sî ê chhia-phiò, nā m̄ sī iōng ìn--ê to̍h sī hián-sī tī chhiú-ki-á, í-keng bô thiah chit ê tōng-chok, m̄-koh bé chhia-phiò ûn-ná ū lâng kóng thiah-phiò, thiah chhia-phiò, thiah chhia-toaⁿ, tī chia, mā pó͘-chhiong hō͘ ta̍k-ke liáu-kái.



分享至
成為作者繼續創作的動力吧!
A郎台語講播劇內底用tio̍h ê 字詞
© 2024 vocus All rights reserved.