【A郎台語小詞典】 Ep.33-Chhiám擔hâm勾á索

咱今á日beh紹介ê語詞是chhiám擔kah勾á索，chit 2項，tī咱A郎廣播劇第1齣有講--tio̍h。Chit lō器具，tī咱éng過農業社會ê時，真四常，凡勢是家家戶戶lóng ài有ê家私，m̄-koh時間已經行到chit-má chit ê噴射時代，有真chē新ê發明，hō͘咱不管是士農工商，teh做khang-khòe lóng ke真便利liú-lia̍h！所致，1 kóa伴咱祖公祖媽做夥作穡ê工具，in ê名字，soah漸漸á hông放bē記。Mā tú好咱故事有講--tio̍h，想想--leh，mā順sòa藉chit ê機會，tī小詞典chia koh kā ta̍k-ê紹介--1-ē。

Chhiám擔，mā有人叫伊尖擔，材料siāng讚--ê是刺竹管，麻竹、烏殼綠á、桂竹mā ē-sái--chit，窮實伊ê形體kah扁擔(pin-taⁿ)差無jōa chē，to̍h是雙頭削做尖尖ê形，ē-sái chi̍t接插落去已經pa̍k好ê草cháng，親像講稻草a̍h是菅草，擔--leh to̍h ē-tàng行。Nā像講hiâⁿ火ê柴，kui捆已經捆好勢，mā是雙pêng ka chhiám--leh to̍h thang好擔，是kài利便ê工具，一般ē看用途kah扁擔sio替leh用。扁擔有ê人mā ē講做pùn擔，tī chia mā補充hō͘ ta̍k-ê了解。

勾á索，to̍h是索á雙頭pa̍k勾á，一般ē kah扁擔配合做夥使用，像講，咱竹láng-á內ê物件已經款好勢，這時咱用勾á索kā竹láng-á墘雙pêng勾--leh，勾á索索á中央hia，koh se̍h 1 liàn kah扁擔kho͘做夥，咱to̍h ē-tàng kā竹láng-á擔leh行。Nā講beh去khioh柴，mā ē-tàng用勾á索kā柴捆捆--leh，chhiám擔雙頭chhah--lòe，kāng款ē-tàng擔。勾á索ē-tàng使用ê所在真chē，tī hit ê家私khah欠缺ê時代，現有--ê工具sa--leh，隨人kek頭殼去變竅，chiah是hit ê時代siāng時行ê步數。

最後，來補充1 ê做了真好ê網站，hō做作田人博物館，內底收藏真chē éng過咱序大輩--ê，ta̍k-kang leh使用--ê工具、家私，是蕭平治Lah-jih sian--ê用真久ê時間hip相，寫文章做記錄，koh kā資料交hō͘ 1 kóa熱情ê志工，來完成ê網站。Chē-chē ê資料，公開tī網路頂thang hō͘ ta̍k-ê來參考、使用，m̄-koh網址用讀--ê khah oh，só͘-pái goán ē ka網址公開留tī文章ê siāng後尾，mā真歡迎ta̍k-ê有閒有需要，ē-sái去參觀看māi。

https://siaulahjih.github.io/ChohChhanLang/

Lán kin-á-ji̍t beh siāu-kài ê gí-sû sī chhiám-taⁿ kah kau-á-soh, chit 2 hāng, tī lán A-lông kóng-pò͘-kio̍k tē 1 chhut ū kóng--tio̍h. Chit lō khì-kū, tī lán éng-kòe lông-gia̍p siā-hōe ê sî, chin sù-siông, hoān-sè sī ke-ke-hō͘-hō͘ lóng ài ū ê ke-si, m̄-koh sî-kan í-keng kiâⁿ kàu chit-má chit ê phùn-siā sî-tāi, ū chin chē sin ê hoat-bêng, hō͘ lán put-koán sī sū lông kang siong, teh chò khang-khòe lóng ke chin piān-lī liú-lia̍h! Só͘-tì, 1 kóa phōaⁿ lán chó͘-kong chó͘-má chò-hóe choh-sit ê kang-kū, in ê miâ-jī, soah chiām-chiām-á hông pàng bē-kì. Mā tú hó lán kò͘-sū ū kóng--tio̍h, siūⁿ siūⁿ--leh, mā sūn-sòa chià chit ê ki-hōe, tī sió-sû-tián chia koh kā ta̍k-ê siāu-kài--1-ē.

Chhiám-taⁿ, mā ū lâng kiò i chiam-taⁿ, châi-liāu siāng chán--ê sī chhì-tek kóng, môa-tek, o͘-khak-le̍k-á, kùi-tek mā ē-sái--chit, khêng-si̍t i ê hêng-thé kah pin-taⁿ chha bô jōa chē, to̍h sī siang-thâu siah chò chiam-chiam ê hêng, ē-sái chi̍t-chiap chhah lo̍h-khì í-keng pa̍k hó ê chháu-cháng, chhin-chhiūⁿ kóng tiū-chháu a̍h-sī koaⁿ-chháu, taⁿ--leh to̍h ē-tàng kiâⁿ. Nā chhiūⁿ-kóng hiâⁿ hóe ê chhâ, kui khún í-keng khún hó-sè, mā sī siang-pêng ka chhiám--leh to̍h thang hó taⁿ, sī kài lī-piān ê kang-kū, it-poaⁿ ē khòaⁿ iōng-tô͘ kah pin-taⁿ sio-thè leh iōng. Pin-taⁿ ū ê lâng mā ē kóng chò pùn-taⁿ, tī chia mā pó͘-chhiong hō͘ ta̍k-ê liáu-kái.

Kau-á-soh, to̍h sī soh-á siang-thâu pa̍k kau-á, it-poaⁿ ē kah pin-taⁿ phòe-ha̍p chò-hóe sú-iōng, chhiūⁿ-kóng, lán tek láng-á lāi ê mi̍h-kiāⁿ í-keng khoán hó-sè, chit sî lán iōng kau-á-soh kā tek-nâ-á kîⁿ siang-pêng kau--leh, kau-á-soh soh-á tiong-ng hia, koh se̍h 1 liàn kah pin-taⁿ kho͘ chò-hóe, lán to̍h ē-tàng kā tek láng-á taⁿ leh kiâⁿ. Nā kóng beh khì khioh chhâ, mā ē-tàng iōng kau-á-soh kā chhâ khún khún--leh, chhiám-taⁿ siang-thâu chhah--lòe, kāng-khoán ē-tàng taⁿ. Kau-á-soh ē-tàng sú-iōng ê só͘-chāi chin-chē, tī hit ê ke-si khah khiàm-khoeh ê sî-tāi, hiān-ū--ê kang-kū sa--leh, sûi lâng kek thâu-khak khì piàn-khiàu, chiah sī hit ê sî-tāi siāng sî-kiâⁿ ê pō͘-sò͘.

Chòe-āu, lâi pó͘-chhiong 1 ê chò liáu chin hó ê bāng-chām, hō chò Choh-chhân-lâng Phok-bu̍t-koán, lāi-té siu-chông chin chē éng-kòe lán sī-tōa pòe--ê, ta̍k-kang leh sú-iōng--ê kang-kū, ke-si, sī Siau Pêng-tī Lah-jih sian--ê iōng chin kú ê sî-kan hip siòng, siá bûn-chiuⁿ chò kì-lo̍k, koh kā chu-liāu kau hō͘ 1 kóa jia̍t-chêng ê chì-kang, lâi oân-sêng ê bāng-chām. Chē-chē ê chu-liāu, kong-khai tī bāng-lō͘ téng thang hō͘ ta̍k-ê lâi chham-khó, sú-iōng, m̄-koh bāng-chí iōng tha̍k--ê khah oh, só͘-pái goán ē ka bāng-chí kong-khai lâu tī bûn-chiuⁿ ê siāng āu-bóe, mā chin hoan-gêng ta̍k-ê ū-êng ū su-iàu, ē-sái khì chham-koan khòaⁿ-māi. 

https://siaulahjih.github.io/ChohChhanLang/