【A郎台語小詞典】01-坐賬/Chhē-siàu

更新於 發佈於 閱讀時間約 6 分鐘
raw-image


Chhē-siàu, mā ū lâng kóng chē-siàu.


Chit tè sû ē-tàng thiah-khui lâi khe-khó, chhē nā ko͘ 1 jī lâi kóng, to̍h ū hū-tam chek-jīm ê ì-sù, it-poaⁿ to̍h sī ài iōng chîⁿ lâi hū-chek-jīm. Lán ē-tàng tī Ông Io̍k-tek phok-sū tù-chok ê “Tâi-oân-gí Siông-iōng Gí-lūi” lāi-té khòaⁿ tio̍h chit kù lē-kù: “Nā phàng-kiàn, chiah chhē--lí.” Chit kù ê ì-sù to̍h sī kóng, nā mi̍h-kiāⁿ bô--khì, góa chiah kā lí pôe-siông. Pôe-siông it-poaⁿ koàn-sì sī ē kóng pôe-sióng, m̄-koh sióng chit ê im, tī sû-tián lāi-té chhiâu-chhōe mā chhiau bô pôe chîⁿ ê ì-sù, siông chiah ū, che mā tī chia hun-hióng hō͘ ta̍k-ke chò chham-khó.


Chhē koh ū lēng-gōa 1 chióng iōng-hoat, chhin-chhiūⁿ: “Lí nah ē khì tek-sit tio̍h Ông-táng--ê, tek-sit thó͘-tē-kong sī chhī bô ke neh, khah-thêng-á chah 1 ê phōaⁿ-chhiú, góa chhōa lí lâi kā Ông-táng--ê chhē put-sī.” Tī chit ê só͘-chāi ê chhē to̍h sī hōe-sit-lé ê ì-sù.


Só͘-pái lán chit-má koh hoan-thâu tńg-lâi khòaⁿ chhē-siàu, i kāng-khoán mā sī ū 2 chióng ì-sù, 1 chióng to chin tan-sûn, to̍h sī khì la̍p chîⁿ, la̍p siàu ê ì-sù, chhiūⁿ kóng “Lán chia̍h chit thoaⁿ, tán--leh hō͘ lí khì chhē-siàu, hó--bô?” Lēng-gōa 1 khoán to̍h sī kā chek-jīm taⁿ--khí-lâi, iōng chhùi taⁿ, iōng hêng-ûi taⁿ, iōng chîⁿ taⁿ, che to̍h ài khòaⁿ siang hong-bīn án-chóaⁿ chhiâu-chhek. Mā ē-tàng kóng: “Góa khiàm i chîⁿ bô châi-tiāu hêng. i to̍h lâi goán tau kā góa ê tiān-sī, peng-siuⁿ, phòng-í lóng chóng poaⁿ-khì chhē-siàu.”


Koh chhin-chhiūⁿ “A-thô pak-tó͘ lāi ê gín-á, Bêng-hôa kám beh chhē-siàu?” To̍h sī leh giâu-gî kóng Bêng-hôa sī beh hū-chek-jīm, a̍h-sī ē kā tāi-chì póe kah lī-lī-lī ê ì-sù.




Chhē-siàu,mā有人講chē-siàu。


Chit塊詞ē-tàng拆開來稽考,chhē nā孤1字來講,to̍h有負擔責任ê意思,一般to̍h是ài用錢來負責任。咱ē-tàng tī王育德博士著作ê「台灣語常用語彙」內底看tio̍h chit句例句:「Nā phàng見,chiah chhē--你。」Chit句ê意思to̍h是講,nā mi̍h-kiāⁿ無--去,我chiah kā你賠償。賠償一般慣勢是ē講賠sióng,m̄-koh sióng chit ê音,tī辭典內底chhiâu-chhōe mā chhiau無賠錢ê意思,siông chiah有,che mā tī chia分享hō͘ ta̍k-ke做參考。


Chhē koh有另外1種用法,親像:「你nah ē去得失tio̍h王董--ê,得失土地公是飼無雞neh,khah-thêng-á chah 1 ê伴手,我chhōa你來kā王董--ê chhē不是。」Tī chit ê所在ê chhē to̍h是會失禮ê意思。


Só͘-pái咱chit-má koh翻頭轉來看chhē-siàu,伊kāng款mā是有2種意思,1種to真單純,to̍h是去la̍p錢、la̍p siàu ê意思,像講「咱chia̍h chit thoaⁿ,等--leh hō͘你去chhē siàu,好--無?」。另外1款to̍h是kā責任taⁿ--起-來,用嘴taⁿ,用行為taⁿ,用錢taⁿ,che to̍h ài看雙方面án-chóaⁿ chhiâu-chhek。Mā ē-tàng講:「我欠伊錢無才調hêng,伊to̍h來goán tau kā我ê電視、冰箱、phòng椅lóng chóng搬去chhē-siàu。」


Koh親像「A桃腹肚內ê gín-á,明華kám beh chhē-siàu?」To̍h是leh憢疑講明華是beh負責任,a̍h是ē kā tāi-chì póe kah lī-lī-lī ê意思。





avatar-img
Chò Kang á Lâng 做工á人
4會員
80內容數
Goán是1 tīn真要意台語台文ê人,對台語有真深ê感情,tī chit-má這ê對台語,也tio̍h是咱Formosa chit粒島嶼本底ê共同語,去hō͘ chē-chē人看輕ê時代,想beh出來做kóa tāi-chì,kā goán目前koh ē-hiáu ê物件,分享hō͘社會知影。
留言
avatar-img
留言分享你的想法!
Kó͘-chá kó͘-chá, tī 1 ê kài chháu-tē ê só͘-chāi, ū 1 ê sè-sè-á-kiáⁿ ê chng-siā, chng-lāi mā bô kúi hō͘ jîn-ke, kî-tiong 1 hō͘ sī 1-tùi lāu-kong-pô
Kó͘-chá kó͘-chá, tī 1 ê kài chháu-tē ê só͘-chāi, ū 1 ê sè-sè-á-kiáⁿ ê chng-siā, chng-lāi mā bô kúi hō͘ jîn-ke, kî-tiong 1 hō͘ sī 1-tùi lāu-kong-pô
你可能也想看
Google News 追蹤
Thumbnail
【vocus 精選投資理財/金融類沙龍,輸入 "moneyback" 年訂閱 9 折】 市場動盪時,加碼永遠值得的投資標的——「自己」 川普政府再度拋出關稅震撼彈,全球市場應聲重挫,從散戶到專業投資人,都急著找尋買進殺出的訊號,就是現在,輪到知識進場!把握時機讓自己升級,別放過反彈的機會!
Thumbnail
今á日咱beh來講ê主題是鬼。凡勢聽眾朋友ē想講,ĕ,kám是七月份iû-koh到--ah?Só͘-pái,goán mā teh tòe時行,beh來hâm ta̍k-ê講鬼,講mǹg-sǹg--ê,講魔神á,窮實lóng m̄是。M̄-chai各位kám bat注意過tī咱台語內底,尾字--ê是
Thumbnail
各位線頂ê聽眾朋友 Ta̍k-ê平安ta̍k-ê好 歡迎收聽做工á人phá-kheh-su̍h-to͘h Iû-koh到咱紹介語詞ê時間--a,請ta̍k-ê做夥來聽看māi 流、漏、落,咱斟酌ka聽,in 3字kan-na精差tī聲調niâ,照順序是5、7、3 3種聲調,chit 3字
Thumbnail
今á日咱beh來稽考ê字是chám kah chām,chit 2字ê漢字一般lóng是寫做kāng 1字,m̄-koh讀音to̍h ē分做2種,像講斬(chám)首,斬(chām)頭,ĕ,nah ē án-ne?明明lóng是thâi頭,nah ē 2塊詞ê音無kāng款?Che咱後壁to̍h s
Thumbnail
Kin-á-ji̍t lán beh siāu-kài ê gí-sû sī tiāⁿ-tio̍h, chit ê tiāⁿ-tio̍h ê ì-sù ū kài chē khoán, sòa--lòe lán to̍h ta̍uh-ta̍uh-á lâi kái-soeh. “Lí khòa
Thumbnail
咱今á日beh紹介ê語詞是chhiám擔kah勾á索,chit 2項,tī咱A郎廣播劇第1齣有講--tio̍h。Chit lō器具,tī咱éng過農業社會ê時,真四常,凡勢是家家戶戶lóng ài有ê家私,m̄-koh時間已經行到chit-má chit ê噴射時代,有真chē新ê發明,hō͘咱不管
Thumbnail
【vocus 精選投資理財/金融類沙龍,輸入 "moneyback" 年訂閱 9 折】 市場動盪時,加碼永遠值得的投資標的——「自己」 川普政府再度拋出關稅震撼彈,全球市場應聲重挫,從散戶到專業投資人,都急著找尋買進殺出的訊號,就是現在,輪到知識進場!把握時機讓自己升級,別放過反彈的機會!
Thumbnail
今á日咱beh來講ê主題是鬼。凡勢聽眾朋友ē想講,ĕ,kám是七月份iû-koh到--ah?Só͘-pái,goán mā teh tòe時行,beh來hâm ta̍k-ê講鬼,講mǹg-sǹg--ê,講魔神á,窮實lóng m̄是。M̄-chai各位kám bat注意過tī咱台語內底,尾字--ê是
Thumbnail
各位線頂ê聽眾朋友 Ta̍k-ê平安ta̍k-ê好 歡迎收聽做工á人phá-kheh-su̍h-to͘h Iû-koh到咱紹介語詞ê時間--a,請ta̍k-ê做夥來聽看māi 流、漏、落,咱斟酌ka聽,in 3字kan-na精差tī聲調niâ,照順序是5、7、3 3種聲調,chit 3字
Thumbnail
今á日咱beh來稽考ê字是chám kah chām,chit 2字ê漢字一般lóng是寫做kāng 1字,m̄-koh讀音to̍h ē分做2種,像講斬(chám)首,斬(chām)頭,ĕ,nah ē án-ne?明明lóng是thâi頭,nah ē 2塊詞ê音無kāng款?Che咱後壁to̍h s
Thumbnail
Kin-á-ji̍t lán beh siāu-kài ê gí-sû sī tiāⁿ-tio̍h, chit ê tiāⁿ-tio̍h ê ì-sù ū kài chē khoán, sòa--lòe lán to̍h ta̍uh-ta̍uh-á lâi kái-soeh. “Lí khòa
Thumbnail
咱今á日beh紹介ê語詞是chhiám擔kah勾á索,chit 2項,tī咱A郎廣播劇第1齣有講--tio̍h。Chit lō器具,tī咱éng過農業社會ê時,真四常,凡勢是家家戶戶lóng ài有ê家私,m̄-koh時間已經行到chit-má chit ê噴射時代,有真chē新ê發明,hō͘咱不管