四旬期第一主日

Scuto circúmdabit te véritas eius: non timébis a timóre noctúrno.

祂的真理會如盾牌環繞著你：你將不會害怕夜晚的恐怖

聖詠九十5

教會在四旬期的第一主日給我們敘述基督在曠野中四十天、四十夜的禁食、祈禱以及與魔鬼的爭戰。今天基督徒們也藉著效法基督進入這同樣的爭戰當中，藉著大齋對抗魔鬼，在心靈和身體上都一同獲得淨化，好能參與復活節的偉大奧秘。

在今天的禮儀經文中最值得注意的是聖詠第九十/九十一首。今天整台彌撒的聖詠，如在進堂詠、陞階經和奉獻詠等，全部都來自這首聖詠。為什麼這首聖詠如此特別呢？我覺得至少有兩點：首先，這首聖詠表達的是天主對那些信賴祂者的照顧。這首聖詠在傳統的日課經中常常被放置在睡前禱，也就是完成一天的事情之後，即將進入黑夜的時刻。因此這首聖詠特別表達在黑暗和困苦中的光明和安全感。其次，這首聖詠也是魔鬼在誘惑耶穌時所扭曲的經文：「祂為你吩咐了自己的天使，他們要用手托着你，免得你的腳碰在石頭上」。教會在今日的禮儀當中重新使用這首聖詠，也正可以視為一種對魔鬼的反駁，像我們闡釋經文真正的意義。

這也正是教會在四旬期的一開始要向我們表達的：肉身的刻苦如同進入一場黑夜一般，是辛苦、困難的，但天主始終守護我們，藉著這個大齋期，賜予我們所需要的恩寵，悔改向善，過更好的基督徒生活。

Vasily Surikov, Temptation of Christ, 1872

進堂詠

Introitus. Ps. 90, 15-16

Invocábit me, et ego exáudiam eum: erípiam eum, et glorificábo eum: longitúdine diérum adimplébo eum.

Qui hábitat in adiutório Altíssimi, in protectióne Dei cœli commorábitur.

V. Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

R. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, et in sǽcula sæculórum. Amen.

Invocábit me, et ego exáudiam eum: erípiam eum, et glorificábo eum: longitúdine diérum adimplébo eum.

進堂詠 參詠九十15-16

他將呼求我，我必應允：我必拯救他，也必光榮他。我必要使他得享長壽。

在至高者護佑下居住的人，將於在天的天主蔭庇下居住。

啟：願光榮歸於父、及子、及聖神，

應：起初如何，今日依然，直到永遠，阿們。

他將呼求我，我必應允：我必拯救他，也必光榮他。我必要使他得享長壽。

集禱經

Oratio

Deus, qui Ecclésiam tuam ánnua quadragesimáli observatióne puríficas: præsta famíliæ tuæ; ut, quod a te obtinére abstinéndo nítitur, hoc bonis opéribus exsequátur.

集禱經

天主，祢藉著每年的四旬期的戒律淨化祢的教會：請賞賜祢的家庭，使她藉著節制努力從祢那裡追求的，她能藉著善工獲得。

書信

Epistola 2 Cor 6:1-10 

Fratres: Exhortámur vos, ne in vácuum grátiam Dei recipiátis. Ait enim: Témpore accépto exaudívi te, et in die salútis adiúvi te. Ecce, nunc tempus acceptábile, ecce, nunc dies salútis. Némini dantes ullam offensiónem, ut non vituperétur ministérium nostrum: sed in ómnibus exhibeámus nosmetípsos sicut Dei minístros, in multa patiéntia, in tribulatiónibus, in necessitátibus, in angústiis, in plagis, in carcéribus, in seditiónibus, in labóribus, in vigíliis, in ieiúniis, in castitáte, in sciéntia, in longanimitáte, in suavitáte, in Spíritu Sancto, in caritáte non ficta, in verbo veritátis, in virtúte Dei, per arma iustítiæ a dextris et a sinístris: per glóriam et ignobilitátem: per infámiam et bonam famam: ut seductóres et veráces: sicut qui ignóti et cógniti: quasi moriéntes et ecce, vívimus: ut castigáti et non mortificáti: quasi tristes, semper autem gaudéntes: sicut egéntes, multos autem locupletántes: tamquam nihil habéntes et ómnia possidéntes.

書信 聖保祿宗徒致格林多人後書 六1-10

我們與天主合作的人，也勸你們不要白受天主的恩寵──因為經上說：「在悅納的時候，我俯允了你；在救恩的時日，我幫助了你。」看！如今正是悅納的時候；看！如今正是救恩的時日──我們在任何事上，為避免這職務受詆毀，不但沒有給任何人跌倒的因由，反而處處表現我們自己，有如天主的僕役，就是以持久的堅忍，在艱難、貧乏、困苦之中，在拷打、監禁、暴亂之中，在勞苦、不寢、不食之中，以清廉，以明智，以容忍，以慈惠，以聖神，以無偽的愛情，以真理的言辭，以天主的德能，以左右兩手中正義的武器，歷經光榮和凌辱，惡名和美名；像是迷惑人的，卻是真誠的；像是人所不知的，卻是人所共知的；像是待死的，看！我們卻活着；像是受懲罰的，卻沒有被置於死地；像是憂苦的，卻常常喜樂；像是貧困的，卻使許多人富足；像是一無所有的，卻無所不有。

陞階經、連唱詠

Graduale Ps 90,11-12

Angelis suis Deus mandávit de te, ut custódiant te in ómnibus viis tuis.

V. In mánibus portábunt te, ne umquam offéndas ad lápidem pedem tuum.

陞階經 參 詠九十11-12

祂已經為你委派自己的天使，在你行走的每條道路上保護你。他們將把你托在自己的手掌，不使你的腳在石頭上碰傷。

Tractus. Ps 90:1-7; 90:11-16

Qui hábitat in adiutório Altíssimi, in protectióne Dei cœli commorántur.

Dicet Dómino: Suscéptor meus es tu et refúgium meum: Deus meus, sperábo in eum.

Quóniam ipse liberávit me de láqueo venántium et a verbo áspero.

Scápulis suis obumbrábit tibi, et sub pennis eius sperábis.

Scuto circúmdabit te véritas eius: non timébis a timóre noctúrno.

A sagítta volánte per diem, a negótio perambulánte in ténebris, a ruína et dæmónio meridiáno.

Cadent a látere tuo mille, et decem mília a dextris tuis: tibi autem non appropinquábit.

Quóniam Angelis suis mandávit de te, ut custódiant te in ómnibus viis tuis.

In mánibus portábunt te, ne umquam offéndas ad lápidem pedem tuum,

Super áspidem et basilíscum ambulábis, et conculcábis leónem et dracónem.

Quóniam in me sperávit, liberábo eum: prótegam eum, quóniam cognóvit nomen meum,

Invocábit me, et ego exáudiam eum: cum ipso sum in tribulatióne,

Erípiam eum et glorificábo eum: longitúdine diérum adimplébo eum, et osténdam illi salutáre meum.

連唱詠 參詠九十1-7，11-16

他將呼求我，我必應允：我必拯救他，也必光榮他。我必要使他得享長壽。

請向上主說：「我的避難所，我的碉堡，我的天主，我向祢投靠。」

祂必救你脫離獵戶的縲絏，祂必救你脫免害人的瘟疫。

祂以自己的臂膀掩護你，又叫你往祂的翼下逃避

祂的真理會如盾牌環繞著你。你將在祂的翼下盼望。

你不必怕黑夜驚人的顫慄，也不必怕白天亂飛的箭矢，

黑暗中流行的瘟疫，正午毒害人的癘疾。

在你身旁雖倒斃一千，在你右邊雖跌仆一萬，疫疾卻到不了你身邊。

因為祂已經為你委派自己的天使，在你行走的每條道路上保護你。

他們將把你托在自己的手掌，不使你的腳在石頭上碰傷。

你可經過在獅子[1]和毒蛇身上，你可踐踏在幼獅和毒龍身上。

福音

Evangelium. Matt 4:1-11

In illo témpore: Ductus est Iesus in desértum a Spíritu, ut tentarétur a diábolo. Et cum ieiunásset quadragínta diébus et quadragínta nóctibus, postea esúriit. Et accédens tentátor, dixit ei: Si Fílius Dei es, dic, ut lápides isti panes fiant. Qui respóndens, dixit: Scriptum est: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procédit de ore Dei. Tunc assúmpsit eum diábolus in sanctam civitátem, et státuit eum super pinnáculum templi, et dixit ei: Si Fílius Dei es, mitte te deórsum. Scriptum est enim: Quia Angelis suis mandávit de te, et in mánibus tollent te, ne forte offéndas ad lápidem pedem tuum. Ait illi Iesus: Rursum scriptum est: Non tentábis Dóminum, Deum tuum. Iterum assúmpsit eum diábolus in montem excélsum valde: et ostendit ei ómnia regna mundi et glóriam eórum, et dixit ei: Hæc ómnia tibi dabo, si cadens adoráveris me. Tunc dicit ei Iesus: Vade, Sátana; scriptum est enim: Dóminum, Deum tuum, adorábis, et illi soli sérvies. Tunc relíquit eum diábolus: et ecce, Angeli accessérunt et ministrábant ei.

福音 瑪竇福音 四1-11

那時，耶穌被聖神領往曠野，為受魔鬼的試探。祂四十天四十夜禁食，後來就餓了。試探者就前來對祂說：「祢若是天主子，就命這些石頭變成餅罷！」祂回答說：「經上記載：『人生活不只靠餅，而也靠天主口中所發的一切言語。』」那時，魔鬼引祂到了聖城，把祂立在殿頂上，對祂說：「祢若是天主子，就跳下去，因經上記載：『祂為你吩咐了自己的天使，他們要用手托着你，免得你的腳碰在石頭上。』」耶穌對他說：「經上又記載：『你不可試探上主，你的天主！』」魔鬼又把祂帶到一座極高的山上，將世上的一切國度及其榮華指給祂看，對祂說：「祢若俯伏朝拜我，我必把這一切交給祢。」那時，耶穌就對他說：「去罷！撒殫！因為經上記載：『你要朝拜上主，你的天主，惟獨事奉祂。』」於是魔鬼離開了祂，就有天使前來伺候祂。

奉獻詠、密禱經、頌謝詞

Offertorium. Ps 90:4-5

Scápulis suis obumbrábit tibi Dóminus, et sub pennis eius sperábis: scuto circúmdabit te véritas eius.

奉獻詠 詠九十4-5

祂以自己的臂膀掩護你，你將在祂的翼下盼望。祂的真理會如盾牌環繞著你。

Secreta

Sacrifícium quadragesimális inítii sollémniter immolámus, te, Dómine, deprecántes: ut, cum epulárum restrictióne carnálium, a noxiis quoque voluptátibus temperémus.

密禱經

上主，在這四旬期的開始，我們隆重地懷著祈求的心情向祢獻上祭獻：為使藉著限制肉食，我們也能節制罪惡和嗜欲。

Præfactio de Quadragesima

Vere dignum et iustum est, æquum et salutáre, nos tibi semper et ubíque grátias ágere: Dómine, sancte Pater, omnípotens ætérne Deus: Qui corporáli ieiúnio vítia cómprimis, mentem élevas, virtútem largíris et prǽmia: per Christum Dóminum nostrum. Per quem maiestátem tuam laudant Angeli, adórant Dominatiónes, tremunt Potestátes. Cæli cælorúmque Virtútes, ac beáta Séraphim, sócia exsultatióne concélebrant. Cum quibus et nostras voces, ut admítti iúbeas, deprecámur, súpplici confessióne dicéntes: 

四旬期 頌謝詞

主、聖父、全能永生的天主，我們時時處處感謝祢，實在是理所當然的，並有助我們獲得救恩。祢藉著肉身的禁食克制罪惡、提升心靈、賦予德性和賞報，因我們的主基督。為祢如此的尊威，諸天神讚美祢，宰制者欽崇祢，掌權者予以敬畏，諸天萬軍和普天的異能者以及有福的熾愛者、相與歡欣而予以祝頌。求祢恩准我們的禱聲，也同他們的歌韻合成一起，發虔恭的讚頌：

領主詠、領聖體後經

Communio Ps 90:4-5

Scápulis suis obumbrábit tibi Dóminus, et sub pennis eius sperábis: scuto circúmdabit te véritas eius.

領主詠 詠九十4-5

祂以自己的臂膀掩護你，你將在祂的翼下盼望。祂的真理會如盾牌環繞著你。

Post Communionem

Tuis nos, Dómine, sacraménti libátio sancta restáuret: et a vetustáte purgátos, in mystérii salutáris fáciat transíre consórtium.

領聖體後經

上主，願這神聖的聖事祭獻更新我們：使我們從過去的生活獲得潔淨，並使我們能過渡而參與這奧秘的救恩。

[1] Basiliscum是一個傳奇的生物，更接近某種毒蛇。拉丁文的聖詠保留這個用詞。思高本使用「獅子」。