【A郎台語小詞典】06-Pìⁿ / 變

變有2種意思，咱seng來講片頭主持人有講--tio̍h ê「死bē變」。Chit ê變，to̍h是改變ê意思。Gín-á時，m̄讀冊，ài chhit-thô，考試不時to̍h考kah hê-hê-hê，nā到厝hō͘ pē-bú看考試紙，to̍h ē hông mē講：「講bē聽，死bē變！」「變面」、「變siàng」kāng款lóng有改變ê意思。Chit ê變siàng，凡勢ta̍k-ê khah m̄-bat聽，咱用1 ê例來解說。「最近A雄lóng三更半暝chiah到厝，koh kui seng-khu lóng臭酒味，leh變siàng--ah，你to̍h注意！」To̍h是leh講A雄ê個性a̍h是行為改變真大！Koh 1句「食老chiah leh變siàng！」Mā chhiāⁿ聽人leh講。

Koh 1種是bú、做ê意思。「你tī hia teh變sáⁿ？」「To電風歹--去，beh變看ē好--無？」Koh講1 ê例，「你錢nā ka hān--leh，伊to̍h變無báng--ah，免siuⁿ煩惱！」其他--ê koh有「變東變西」、「變kui kang」、「變無路來」、「變鬼變怪」、「變猴lāng」。Chit ê變延伸ê話實在kài chē，你ē-hiáu講幾種？真好用ō͘！

Pìⁿ ū 2 chióng ì-sù, lán seng lâi kóng phìⁿ-thâu chú-chhî-jîn ū kóng--tio̍h ê “Sí bē pìⁿ”. Chit ê pìⁿ, to̍h sī kái-piàn ê ì-sù. Gín-á sî, m̄ tha̍k-chheh, ài chhit-thô, khó-chhì put-sî to̍h khó kah hê-hê-hê, nā kàu chhù hō͘ pē-bú khòaⁿ khó-chhì-chóa, to̍h ē hông mē kóng: “Kóng bē thiaⁿ, sí bē pìⁿ!” “Pìⁿ-bīn”, “Pìⁿ-siàng” kāng-khoán lóng ū kái-piàn ê ì-sù. Chit ê pìⁿ-siàng, hoān-sè ta̍k-ê khah m̄-bat thiaⁿ, lán iōng 1 ê lē lâi kái-soeh. “Chòe-kīn A-hiông lóng saⁿ-keng pòaⁿ-mê chiah kàu chhù, koh kui seng-khu lóng chhàu chiú-bī, leh pìⁿ-siàng--ah, lí to̍h chù-ì!” To̍h sī leh kóng A-hiông ê kò-sèng a̍h-sī hêng-ûi kái-piàn chin tōa! Koh 1 kù “Chia̍h lāu chiah leh pìⁿ-siàng!” Mā chhiāⁿ thiaⁿ lâng leh kóng.

Koh 1 chióng sī bú, chò ê ì-sù. “Lí tī hia teh pìⁿ sáⁿ?” “To tiān-hong pháiⁿ--khì, beh pìⁿ khòaⁿ ē hó--bô? Koh kóng 1 ê lē, “Lí chîⁿ nā ka hān--leh, i to̍h pìⁿ-bô-báng--ah, bián siuⁿ hoân-ló!” Kî-tha--ê koh ū “Pìⁿ tang pìⁿ sai”, “Pìⁿ kui kang”, “ Pìⁿ bô-lō͘-lâi”, “Pìⁿ kúi pìⁿ koài”, “Pìⁿ kâu-lāng”. Chit ê pìⁿ iân-sin ê ōe si̍t-chāi kài chē, lí ē-hiáu kóng kúi chióng? Chin hó iōng ō͘!