【台語講怪奇】EP06-食飽siuⁿ閒ê巨石文明

歡迎收聽台語講怪奇，咱今á日beh講--ê是神祕ê大石頭建築，mā有人ka hō做巨石文明。

Tī全世界chiâⁿ chē所在，無kâng ê民族，攏有用大石頭起建築物ê文化。

Chit寡建築物，in ê路用有廟寺，有墓，有金字塔，mā有1寡到chit-má，攏無法度確定是beh做啥物用途ê遺跡。

Chit內底上有名ê 1 ê，是英國ê巨石陣，幾十塊ê巨石排列做圓形，有4千年ê歷史，一般是ioh講，he是彼tang陣teh做祭拜儀式ê所在，m̄-koh mā無法度確定。

埃及ê Khufu金字塔，相信ta̍k-ê攏bat聽--過，che是tī 4500年前完成ê建築物，伊使用230萬塊ê大石頭ka疊--起-來，ta̍k粒石頭上無攏有2噸半，金字塔起好了後，是全世界上koân ê建築物，一直到700年前，chit ê記錄chiah去hông超--過。

法國有1 ê Carnac巨石林，chia ê巨石有超過3千塊以上，m̄知是照啥理路，閣排kah整齊整齊，歷史超過5千年，起造ê年代比金字塔閣khah久，其中有1寡古早時ê墓，m̄-koh chiah大phiàn ê遺跡，是為tio̍h啥物目的起--ê，kāng款無人知影。

照咱現此時對古早人ê認bat，四五千年前ê人類，大部分猶teh用石頭做ê工具，上好ê工具，極加to̍h是青銅，in nah有才調來處理chiah大塊ê石頭？

而且in一定是有足強ê意志a̍h是需求，chiah會動員hiah-nī-á chē人ê來舞chit寡代誌。

咱tú-chiah講--ê hit寡遺跡，伊工程ê規模，to̍h算是用現代ê技術，凡勢to舞bē出--來，真chē專家to̍h teh想，teh hia ioh講，幾千年前in是án怎做--ê？

其實mā m̄是現代人ài替in操煩，只是想--tio̍h to m̄甘願，lín chit寡古早人竟然有才調起che有--ê無--ê！

Hèⁿ ā，tio̍h算講阮無hiah gâu搬石頭，上無阮mā ài知影lín是有啥物撇步--ā！

江湖一點訣，講--破to̍h無價值，咱chit-má to̍h來教ta̍k-ê án怎搬石頭，頭1 ê是英國巨石陣，thàn落雪ê時陣，用冰車來拖to̍h好！

超過9米，30噸以上ê大石頭，閣是寒--人冷ki-ki，若無sè-jī腰會閃--tio̍h ŏ͘！

當然mā m̄是1 ê人家己拖--ā，100 ê人做夥拖，閣加100隻Husky。

我算--1-ē，30噸，to̍h是3萬公斤，按呢人hâm狗做夥算，平均1 ê ài拖150公斤neh！

100 ê人若無法--伊，叫所有ê人來搬，庄頭庄尾厝邊隔壁攏總來交陪，順sòa練身體。

Eh，你是當做別人攏閒閒無代誌--o͘h！

寒--人無法度作穡--ah，無是beh規工bih tī厝--ni̍h看電視nih，ài加減á運動--lah！

運動ê方式chiâⁿ chē--ā，古早人m̄是定定去kâng佔地盤，搶食物，閣刣人兼放火。

你用講--ê to̍h khah簡單，he出--去是ài hâm人拚性命neh，猶是搬石頭khah健康--lah！

起造巨石陣ê理由是為tio̍h健康，che我真正m̄ bat聽--過，拖大石頭真thiám neh。

若siuⁿ thiám，拖kah半路to̍h ka擲tī hia，明年chiah閣轉來拖to̍h好--ā，橫直mā無人會偷the̍h。

石頭to̍h bē-tàng食，偷the̍h he beh創啥，ah m̄-koh你慢慢á舞，工程m̄ to̍h ài拖chiâⁿ久。

A̍h無teh趕時間--ā，若無，閣會tàng外包hō͘專業--ê，聖誕老阿伯。

Eh！牽kah tùi hia去，先bàng講hit ê時代聖誕老阿伯根本to猶bē出世，我問--你，你kám有收過聖誕老人送--你ê禮物？

無neh，kám是我無夠乖？

M̄是你無夠乖，是你老--ā-lah！

Ái-iò͘，講kah按呢，我本底是想講，聖誕老人ê冰車，載hiah chē禮物tī天頂飛，搬1下石頭小khóa-á代誌，我若有hit台會tàng飛ê冰車，石頭我家己搬mā會使--ā。

你連禮物to̍h the̍h無，閣teh siàu想人ê冰車，食khah bái--eh-lah。

Hò͘，chhōe外包mā bē使，ah無你khah巧，石頭你來搬看māi講。

好，按呢我來起金字塔，石頭1粒2噸半，超過200萬塊，挖1條運河，用船來載to̍h好。

Ĕ？Chit招聽--起-來bē-bái neh，免搬kah hiah-nī thiám。

Nî-lô-hô，本底to̍h是每1冬，tī固定時間攏會做大水，溪邊ê田攏淹淹--去，無法度種田，閒閒無代誌做，to̍h ta̍k-ke來sńg石頭--ā。

Sńg石頭，練身體閣兼sńg水，比拚性命搶地盤閣khah健康hōⁿ。

Hèⁿ，beh放火mā放bē --起-來-ā。

怎樣放bē --起-來？

To̍h teh淹水--ah，是beh án怎放火？

是講，金字塔內底上重ê石頭，超過100噸lio͘h，he是án怎搬--ê？

你想講超過100噸to̍h chiâⁿ厲害m̄？我kā你講，古早ê埃及人，閣有挖1塊方尖碑，長度有42米，重量超過1千噸。

Eh，1千噸kah 2噸半差足chē neh，he是beh án怎搬？

而且，in teh挖ê時陣，koh順sòa ka磨kah平平。

先做si-á-geh kám有差？

當然mā有差，意思to̍h是講，我teh挖ê時，to̍h已經想好ài án怎搬--ah，而且我確定teh搬ê時陣，絕對bē去ho͘ kha̍p--tio̍h。

Ŏ͘，是按呢o͘h，ah是beh按怎搬，你m̄ to̍h緊講。

He簡單--lah，chhōe外包--ê，叫外星人來tàu搬to̍h好--ah。

Eh，kám會使按呢偷食步？叫外星人來鬥相共，m̄是面對問題ê方式--lah。

你閣敢講，頭tú-á到底是siáng講beh外包hō͘聖誕老阿伯？

好--lah好--lah，若無chit táu to̍h算無輸無贏。

咱tú-chiah講--ê chit 2 ê，to̍h是thàn無法度種田ê時陣，來舞chit寡工程。

凡勢是beh用chit ê方式，hō͘參與ê百姓有通食飽，而且ta̍k工工課做kah足thiám，chiah bē想講beh造反。

To̍h是驚人食飽siuⁿ閒，a̍h是食bē飽會想beh亂，想1寡齣頭來hō͘ in舞，算是1種統治ê手段。

咱一般攏會想講，文明kap科技是一直teh進步--ê，m̄-koh，mā有可能因為天災a̍h是戰爭，人死了了，khah早ê技術無法度koh傳--落-來。

所擺，古早人做會到ê代誌，後--來顛倒soah愈來愈退步，到chit-má，看tio̍h hit寡古早時代ê巨石建築，to̍h會去想講kám會是外星人舞--ê。

古早時有1 ê羅馬帝國，足厲害，羅馬人ê建築技術chiâⁿ進步，我相信ta̍k-ê攏bat聽--過。

In m̄-nā四界去搶人ê地盤，閣會吸收在地人ê智慧kap技術，hō͘ in ê文明愈來愈進步。

In ùi希臘人hit pêng，學tio̍h製作吊車ê技術，in閣開時間去研究，發展，tī 2千年前，羅馬人to̍h會tàng用吊車搬幾十噸ê大石頭--ā。

講tio̍h羅馬人ê建築，ta̍k-ke頭1 ê想--tio̍h-ê，應該to̍h是羅馬競技場。

因為tī hia拍ê電影足有名，閣有電視劇，chit時通人知。

窮實tī Lî-pa-lūn，閣有1 ê世界有名ê Baalbek遺跡，che是2千外年前，羅馬人起ê神廟。

He是1 ê足有名ê世界文化遺產。

Hit ê神廟ê柱á，有7層樓hiah koân，疊tī柱á頂頭ê大石頭，1塊to̍h差不多有60噸。

2千年前ê吊車，to̍h chiah-nī-á厲害o͘h！

Hèⁿ ā，hit塊石頭頂面有8 ê孔，專家認為to̍h是in使用吊車ê證據。

若1台吊車用1 ê孔，60噸，按呢算--起-來，in使用ê吊車，1台會tàng搬7噸半。

8台吊車同齊作業，che已經chiâⁿ厲害--ā，不而過，閣khah驚--人ê是，廟寺底層，地基用ê大石頭，長度有22米hiah長，重量上無mā有800噸，你是beh án怎搬？

用100台吊車來處理kám bē使？

He石頭長度有22米neh，你1 pêng to̍h ài khǹg 50台ê吊車，吊車kám有hiah細台？

Eh，tio̍h hoⁿh，m̄是用khah chē吊車to̍h khah好neh，ah若無，in是án怎搬--ê？

我問--你，若是叫你去搬hit支柱á，你會án怎搬？

圓形ê柱á，我想--1-ē，ah，土腳鋪ho͘平，用liàn--ê to̍h好。

巧ŏ͘，按呢若是800噸ê石頭，你beh án怎搬？

He to̍h m̄是圓形--ê，無法度用liàn--ê，kám是ài chhōe外包--ê？

Bàng閣想聖誕老阿伯--ah！伊若m̄是圓--ê，to̍h bē-tàng用lìn--ê，按呢你ka變做圓--ê，m̄ to̍h好--ah！

Ĕ？四角形--ê，按呢，我tī伊四ê面攏ka裝1 ê架á，將伊變做圓型--ê，to̍h會tàng用liàn--ê，根本to m̄免吊車--mah！

Hèⁿ ā，吊車用來kā石頭吊ho͘ koân to̍h好，免用吊車搬，chit ê方式聽--起-來蓋合理hoⁿh！

Chit ê理論我會tàng接受。

M̄-koh，mā是有人堅持，m̄相信羅馬人有才調搬hiah大粒ê石頭，to̍h teh ioh講，頂頭ê廟是羅馬人起--ê，不過ē層ê大石頭，是5千年前，甚至是1萬年前ê古早文明chhāi tī hia--ê。

羅馬人做bē到，顛倒5千年前ê人to̍h做會到，che koh是啥物理路？

我想應該是hoⁿh，to̍h算是烏白講，只要你講了有趣味，to̍h有人會kā你捧場，你若講了siuⁿ正經，顛倒無人beh聽。

有道理ŏ͘，我若提出1 ê理論講，chit ê世界上無外星人，聽--起-來to̍h無啥趣味，m̄-koh我若是烏白chòaⁿ，講in án怎閣án怎，我認為chit ê世界上，一定有外星人，按呢to̍h會有chiâⁿ chē人來kā我chhi̍h讚。

Hèⁿ ā，若是tú tio̍h啥物古早時代ê代誌，現此時無法度解說--ê，先賴hō͘外星人to̍h tio̍h--ā。

雖罔是按呢講，不過，chit寡巨石文明確實mā是有真chē怪奇，可比講，Turkey有1 ê Gô-bé-khí-lí石陣，chit-má ê專家確定，hit ê遺跡，超過1萬2千年。

Hăⁿ？1萬2千年？Ah m̄ to̍h kah Atlantis kāng 1 ê時期？

Hit ê遺跡ê規模mā是足譀古，而且你ài知影，彼tang陣ê人類，猶閣bē曉種田，in食ê物件to̍h是去phah獵，挽果子，nah有才調飼1大陣人，閒閒無代誌去搬石頭？

Eh，che聽--起-來真正有夠怪奇，你閣sòa lŏe講，我想beh聽。

Ta̍k-ke若是有趣味想beh聽，ài會記lih kā阮注文，tàu相報，我是A-chin in ang。

我是Ko͘-chiáu。

感謝ta̍k-ê收聽，咱後回再會ŏ͘！

Hoan-gêng siu-thiaⁿ Tâi-gí Kóng Koài-kî, lán kin-á-ji̍t beh kóng--ê sī sîn-pì ê tōa chio̍h-thâu kiàn-tio̍k, mā ū lâng ka hō-chò Kī-se̍k-bûn-bêng.

Tī choân sè-kài chiâⁿ chē só͘-chāi, bô kâng ê bîn-cho̍k, lóng ū iōng tōa chio̍h-thâu khí kiàn-tio̍k-bu̍t ê bûn-hòa.

Chit kóa kiàn-tio̍k-bu̍t, in ê lō͘-iōng ū biō-sī, ū bōng, ū kim-jī-thah, mā ū 1 kóa kàu chit-má, lóng bô-hoat-tō͘ khak-tēng sī beh chò siáⁿ-mih iōng-tô͘ ê ûi-chek.

Chit lāi-té siōng ū-miâ ê 1 ê, sī Eng-kok ê Kī-se̍k-tīn, kúi cha̍p tè ê kī-chio̍h pâi-lia̍t chò îⁿ-hêng, ū 4 chheng nî ê le̍k-sú, it-poaⁿ sī ioh kóng, he sī hit-tang-chūn teh chò chè-pài gî-sek ê só͘-chāi, m̄-koh mā bô-hoat-tō͘ khak-tēng.

Ai-ki̍p ê Khufu kim-jī-thah, siong-sìn ta̍k-ê lóng bat thiaⁿ--kòe, che sī tī 4500 nî chêng oân-sêng ê kiàn-tio̍k-bu̍t, i sú-iōng 230 bān tè ê tōa chio̍h-thâu ka tha̍h--khí-lâi, ta̍k lia̍p chio̍h-thâu siōng-bô lóng ū 2 tòng pòaⁿ, kim-jī-thah khí hó liáu-āu, sī choân-sè-kài siōng koân ê kiàn-tio̍k-bu̍t, it-ti̍t kàu 700 nî chêng, chit ê kì-lo̍k chiah khì hông chhiau--kòe.

Hoat-kok ū 1 ê Carnac Kī-se̍k-lîm, chia ê kī-chio̍h ū chhiau-kòe 3 chheng tè í-siōng, m̄-chai sī chiàu sáⁿ lí-lō͘, koh pâi kah chéng-chê chéng-chê, le̍k-sú chhiau-kòe 5 chheng nî, khí-chō ê nî-tāi pí kim-jī-thah koh khah kú, kî-tiong ū 1 kóa kó͘-chá-sî ê bōng, m̄-koh chiah tōa phiàn ê ûi-chek, sī ūi-tio̍h siáⁿ-mih bo̍k-tek khí--ê, kāng-khoán bô-lâng chai-iáⁿ.

Chiàu lán hiān-chhú-sî tùi kó͘-chá-lâng ê jīn-bat, 4, 5 chheng nî chêng ê jîn-lūi, tōa-pō͘-hūn iáu teh iōng chio̍h-thâu chò ê kang-kū, siōng hó ê kang-kū ke̍k-ke to̍h sī chheⁿ-tâng, in nah ū châi-tiāu lâi chhú-lí chiah tōa tè ê chio̍h-thâu?

Jî-chhiáⁿ in it-tēng sī ū chiok kiông ê ì-chì a̍h-sī su-kiû, chiah ē tōng-oân hiah-nī-á chē ê lâng lâi bú chit kóa tāi-chì.

Lán tú-chiah kóng--ê hit kóa ûi-chek, i kang-têng ê kui-bô͘, to̍h sǹg sī iōng hiān-tāi ê ki-su̍t, hoān-sè to bú bē chhut--lâi, chin chē choan-ka to̍h teh siūⁿ, teh hia ioh kóng, kúi-chheng-nî chêng in sī án-chóaⁿ chò--ê?

Kî-si̍t mā m̄-sī hiān-tāi-lâng ài thè in chhau-hoân, chí-sī siūⁿ--tio̍h to m̄ kam-goān, lín chit kóa kó͘-chá-lâng kèng-jiân ū châi-tiāu khí che ū--ê bô--ê!

Hèⁿ ā, tio̍h sǹg kóng gún bô hiah gâu poaⁿ chio̍h-thâu, siōng-bô gún mā ài chai-iáⁿ lín sī ū siáⁿ-mih phiat-pō͘--ā!

Kang-ô͘ chi̍t tiám koat, kóng--phòa to̍h bô kè-ta̍t, lán chit-má to̍h lâi kà ta̍k-ê án-chóaⁿ poaⁿ chio̍h-thâu, thâu 1 ê sī Eng-kok Kī-se̍k-tīn, thàn lo̍h-seh ê sî-chūn, iōng peng-chhia lâi thoa to̍h hó!

Chhiau-kòe 9 bí, 30 tòng í-siōng ê tōa chio̍h-thâu, koh sī kôaⁿ--lâng léng-ki-ki, nā bô-sè-jī io ē siám--tio̍h ŏ͘!

Tong-jiân mā m̄-sī 1 ê lâng ka-tī thoa--ā, 100 ê lâng chò-hóe thoa, koh ka 100 chiah Husky.

Góa sǹg--1-ē, 30 tòng, to̍h sī 3 bān kong-kin, án-ne lâng hâm káu chò-hóe sǹg, pêng-kin 1 ê ài thoa 150 kong-kin neh!

100 ê lâng nā bô-hoat--i, kiò só͘-ū ê lâng lâi poaⁿ, chng-thâu chng-bóe chhù-piⁿ keh-piah lóng-chóng lâi kau-pôe, sūn-sòa liān sin-thé.

Eh, lí sī tòng-chò pa̍t-lâng lóng êng-êng bô tāi-chì--o͘h!

Kôaⁿ--lâng bô-hoat-tō͘ choh-sit--ah, bô sī beh kui-kang bih tī chhù--ni̍h khòaⁿ tiān-sī nih, ài ke-kiám-á ūn-tōng--lah!

Ūn-tōng ê hong-sek chiâⁿ chē--ā, kó͘-chá-lâng m̄-sī tiāⁿ-tiāⁿ khì kâng chiàm tē-pôaⁿ, chhiúⁿ chia̍h-mi̍h, koh thâi-lâng kiam pàng-hóe.

Lí iōng kóng--ê to̍h khah kán-tan, he chhut--khì sī ài hâm lâng piàⁿ sèⁿ-miā neh, iáu-sī poaⁿ chio̍h-thâu khah kiān-khong--lah!

Khí-chō Kī-se̍k-tīn ê lí-iû sī ūi-tio̍h kiān-khong, che góa chin-chiàⁿ m̄ bat thiaⁿ--kòe, thoa tōa chio̍h-thâu chin thiám neh.

Nā siuⁿ thiám, thoa kah pòaⁿ-lō͘ to̍h ka tàn tī hia, mê-nî chiah koh tńg-lâi thoa to̍h hó--ā, hûiⁿ-ti̍t mā bô lâng ē thau-the̍h.

Chio̍h-thâu to̍h bē-tàng chia̍h, thau-the̍h he beh chhòng-siáⁿ, ah m̄-koh lí bān-bān-á bú, kang-têng m̄ to̍h ài thoa chiâⁿ kú.

A̍h bô teh kóaⁿ sî-kan--ā, nā-bô, koh ē-tàng gōa-pau hō͘ choan-gia̍p--ê, Sèng-tàn Lāu-a-peh.

Eh! Khan kah tùi hia khì, seng bàng kóng hit ê sî-tāi Sèng-tàn Lāu-a-peh kin-pún to iáu-bē chhut-sì, góa mn̄g--lí, lí kám ū siu kòe Sèng-tàn-lāu-lâng sàng--lí ê lé-bu̍t?

Bô neh, kám sī góa bô kàu koai?

M̄ sī lí bô kàu koai, sī lí lāu--ā-lah!

Ái-iò͘, kóng kah án-ne, góa pún-té sī siūⁿ kóng, Sèng-tàn-lāu-lâng ê peng-chhia, chài hiah chē lé-mi̍h tī thiⁿ-téng poe, poaⁿ 1 ē chio̍h-thâu sió-khóa-á tāi-chì, góa nā ū hit tâi ē-tàng poe ê peng-chhia, chio̍h-thâu góa ka-tī poaⁿ mā ē-sái--ā.

Lí liân lé-bu̍t to̍h the̍h bô, koh teh siàu-siūⁿ lâng ê peng-chhia, chia̍h khah bái--eh-lah.

Hò͘, chhōe gōa-pau mā bē-sái, ah bô lí khah khiáu, chio̍h-thâu lí lâi poaⁿ khòaⁿ-māi kóng.

Hó, án-ne góa lâi khí kim-jī-thah, chio̍h-thâu 1 lia̍p 2 tòng pòaⁿ, chhiau-kòe 200 bān tè, ó͘ 1 tiâu ūn-hô, iōng chûn lâi chài to̍h hó.

Ĕ? Chit chiau thiaⁿ--khí-lâi bē-bái neh, bián poaⁿ kah hiah-nī thiám.

Nî-lô-hô, pún-té to̍h sī múi 1 tang, tī kò͘-tēng sî-kan lóng ē chò tōa-chúi, khe-piⁿ ê chhân lóng im-im--khì, bô-hoat-tō͘ chèng-chhân, êng-êng bô tāi-chì chò, to̍h ta̍k-ke lâi sńg chio̍h-thâu--ā.

Sńg chio̍h-thâu, liān sin-thé koh kiam sńg-chúi, pí piàⁿ sèⁿ-miā chhiúⁿ tē-pôaⁿ koh khah kiān-khong hōⁿ.

Hèⁿ, beh pàng-hóe mā pàng bē --khí-lâi-ā.

Chóaⁿ-iūⁿ pàng bē --khí-lâi?

To̍h teh im-chúi--ah, sī beh án-chóaⁿ pàng-hóe?

Sī kóng, kim-jī-thah lāi-té siōng-tāng ê chio̍h-thâu, chhiau-kòe 100 tòng lio͘h, he sī án-chóaⁿ poaⁿ--ê?

Lí siūⁿ kóng chhiau-kòe 100 tòng to̍h chiâⁿ lī-hāi m̄? Góa kā lí kóng, kó͘-chá ê Ai-ki̍p-lâng, koh ū ó͘ 1 tè png-chiam-pi, tn̂g-tō͘ ū 42 bí, tāng-liōng chhiau-kòe 1 chheng tòng.

Eh, 1 chheng tòng kah 2 tòng pòaⁿ chha chiok chē neh, he sī beh án-chóaⁿ poaⁿ? 

Jî-chhiáⁿ, in teh ó͘ ê sî-chūn, koh sūn-sòa ka bôa kah pêⁿ-pêⁿ.

Seng chò si-á-geh kám ū chha?

Tong-jiân mā ū chha, ì-sù to̍h sī kóng, góa teh ó͘ ê sî, to̍h í-keng siūⁿ hó ài án-chóaⁿ poaⁿ--ah, jî-chhiáⁿ góa khak-tēng teh poaⁿ ê sî-chūn, choa̍t-tùi bā khì ho͘ kha̍p--tio̍h.

Ŏ͘, sī án-ne o͘h, ah sī beh án-chóaⁿ poaⁿ, lí m̄ to̍h kín kóng.

He kán-tan--lah, chhōe gōa-pau--ê, kiò gōa-chheⁿ-lâng lâi tàu poaⁿ to̍h hó--ah.

Eh, kám ē-sái án-ne thau-chia̍h-pō͘? Kiò gōa-chheⁿ-lâng lâi tàu-saⁿ-kāng, m̄ sī bīn-tùi būn-tê ê hong-sek--lah.

Lí koh káⁿ kóng, thâu-tú-á tàu-té sī siáng kóng beh gōa-pau hō͘ Sèng-tàn Lāu-a-peh? 

Hó--lah hó--lah, nā-bô chit táu to̍h sǹg bô-su-bô-iâⁿ.

Lán tú-chiah kóng--ê chit 2 ê, to̍h sī thàn bô-hoat-tō͘ chèng-chhân ê sî-chūn, lâi bú chit kóa kang-têng.

Hoān-sè sī beh iōng chit ê hong-sek, hō͘ chham-ú ê peh-sèⁿ ū thang chia̍h-pá, jî-chhiáⁿ ta̍k-kang khang-khòe chò kah chiok thiám, chiah bē siūⁿ kóng beh chō-hoán.

To̍h sī kiaⁿ lâng chia̍h-pá siuⁿ êng, a̍h-sī chia̍h bē pá ē siūⁿ beh loān, siūⁿ 1 kóa chhut-thâu lâi hō͘ in bú, sǹg sī 1 chióng thóng-tī ê chhiú-tōaⁿ.

Lán it-poaⁿ lóng ē siūⁿ kóng, bûn-bêng kap kho-ki sī it-ti̍t teh chìn-pō͘--ê, m̄-koh mā ū khó-lêng in-ūi thiⁿ-chai a̍h-sī chiàn-cheng, lâng sí liáu-liáu, khah chá ê ki-su̍t bô-hoat-tō͘ koh thoân--lo̍h-lâi.

Só͘-pái, kó͘-chá-lâng chò ē kàu ê tāi-chì, āu--lâi tian-tò soah jú lâi jú thè-pō͘, kàu chit-má, khòaⁿ tio̍h hit kóa kó͘-chá sî-tāi ê kī-se̍k kiàn-tio̍k, to̍h ē khì siūⁿ kóng kám ē sī gōa-chheⁿ-lâng bú--ê.

Kó͘-chá-sî ū 1 ê Lô-má Tè-kok, chiok lī-hāi, Lô-má-lâng ê kiàn-tio̍k ki-su̍t chiâⁿ chìn-pō͘, góa siong-sìn ta̍k-ê lóng bat thiaⁿ--kòe.

In m̄-nā sì-kè khì chhiúⁿ lâng ê tē-pôaⁿ, koh ē khip-siu chāi-tē-lâng ê tì-hūi kap ki-su̍t, hō͘ in ê bûn-bêng jú lâi jú chìn-pō͘.

In ùi Hi-lia̍p-lâng hit pêng, o̍h tio̍h chè-chok tiàu-chhia ê ki-su̍t, in koh khai sî-kan khì gián-kiù, hoat-tián, tī 2 chheng nî chêng, Lô-má-lâng to̍h ē-tàng iōng tiàu-chhia poaⁿ kúi cha̍p tòng ê tōa chio̍h-thâu--ā.

Kóng tio̍h Lô-má-lâng ê kiàn-tio̍k, ta̍k-ke thâu 1 ê siūⁿ--tio̍h-ê, èng-kai sī Lô-má Kēng-ki-tiûⁿ.

In-ūi tī hia phah ê tiān-iáⁿ chiok ū-miâ, koh ū tiān-sī-kio̍k, chit-sî thong-lâng-chai.

Khêng-si̍t tī Lî-pa-lūn, koh ū 1 ê sè-kài ū-miâ ê Baalbek ûi-chek, che sī 2 chheng gōa nî chêng, Lô-má-lâng khí ê sîn-biō.

He sī 1 ê chiok ū-miâ ê Sè-kài Bûn-hòa Ûi-sán.

Hit ê sîn-biō ê thiāu-á, ū 7 chàn lâu hiah koân, tha̍h tī thiāu-á téng-thâu ê tōa chio̍h-thâu, 1 tè to̍h chha-put-to ū 60 tòng.

2 chheng nî chêng ê tiàu-chhia, to̍h chiah-nī-á lī-hāi o͘h!

Hèⁿ ā, hit tè chio̍h-thâu téng-bīn ū 8 ê khang, choan-ka jīn-ûi to̍h sī in sú-iōng tiàu-chhia ê chèng-kù.

Nā 1 tâi tiàu-chhia iōng 1 ê khang, 60 tòng, án-ne sǹg--khí-lâi, in sú-iōng ê tiàu-chhia 1 tâi ē-tàng poaⁿ 7 tòng pòaⁿ.

8 tâi tiàu-chhia tâng-chê chok-gia̍p, che í-keng chiâⁿ lī-hāi--ā, put-jî-kò, koh khah kiaⁿ--lâng ê sī, biō-sī té-chân, tē-ki iōng ê tōa chio̍h-thâu, tn̂g-tō͘ ū 22 bí hiah tn̂g, tāng-liōng siōng-bô mā ū 800 tòng, lí sī beh án-chóaⁿ poaⁿ?

Iōng 100 tâi tiàu-chhia lâi chhú-lí kám bē-sái?

He chio̍h-thâu tn̂g-tō͘ ū 22 bí neh, lí 1 pêng to̍h ài khǹg 50 tâi ê tiàu-chhia, tiàu-chhia kám ū hiah sè tâi?

Eh, tio̍h hoⁿh, m̄ sī iōng khah chē tiàu-chhia to̍h khah hó neh, ah nā bô, in sī án-chóaⁿ poaⁿ--ê?

Góa mn̄g--lí, nā sī kiò lí khì poaⁿ hit ki thiāu-á, lí ē án-chóaⁿ poaⁿ?

Îⁿ-hêng ê thiāu-á, góa siūⁿ--1-ē, ah, thô͘-kha pho͘ ho͘ pêⁿ, iōng liàn--ê to̍h hó.

Khiáu ŏ͘, án-ne nā sī 800 tòng ê chio̍h-thâu, lí beh án-chóaⁿ poaⁿ?

He to̍h m̄ sī îⁿ-hêng--ê, bô-hoat-tō͘ iōng liàn--ê, kám sī ài chhōe gōa-pau--ê?

Bàng koh siūⁿ Sèng-tàn Lāu-a-peh--ah! I nā m̄ sī îⁿ--ê, to̍h bē-tàng iōng lìn--ê, án-ne lí ka piàn-chò îⁿ--ê, m̄ to̍h hó--ah!

Ĕ? Sì-kak-hêng--ê, án-ne, góa tī i sì ê bīn lóng ka chng 1 ê kè-á, chiong i piàn-chò îⁿ-hêng--ê, to̍h ē-tàng iōng liàn--ê, kin-pún to m̄-bián tiàu-chhia--mah!

Hèⁿ ā, tiàu-chhia iōng lâi kā chio̍h-thâu tiàu ho͘ koân to̍h hó, bián-iōng tiàu-chhia poaⁿ, chit ê hong-sek thiaⁿ--khí-lâi kài ha̍p-lí hoⁿh!

Chit ê lí-lūn góa ē-tàng chiap-siū.

M̄-koh, mā sī ū lâng kian-chhî, m̄ siong-sìn Lô-má-lâng ū châi-tiāu poaⁿ hiah tōa lia̍p ê chio̍h-thâu, to̍h teh ioh kóng, téng-thâu ê biō sī Lô-má-lâng khí--ê, put-kò ē-chân ê tōa chio̍h-thâu, sī 5 chheng nî chêng, sīm-chì sī 1 bān nî chêng ê kó͘-chá bûn-bêng chhāi tī hia--ê.

Lô-má-lâng chò bē kàu, tian-tò 5 chheng nî chêng ê lâng to̍h chò ē kàu, che koh sī siáⁿ-mih lí-lō͘?

Góa siūⁿ èng-kai sī hoⁿh, to̍h sǹg sī o͘-pe̍h-kóng, chí-iàu lí kóng liáu ū chhù-bī, to̍h ū lâng ē kā lí phâng-tiûⁿ, lí nā kóng liáu siuⁿ chèng-keng, tian-tò bô lâng beh thiaⁿ.

Ū tō-lí ŏ͘, góa nā thê-chhut 1 ê lí-lūn kóng, chit ê sè-kài siōng bô gōa-chheⁿ-lâng, thiaⁿ--khí-lâi to̍h bô siáⁿ chhù-bī, m̄-koh góa nā sī o͘-pe̍h chòaⁿ, kóng in án-chóaⁿ koh án-chóaⁿ, góa jīn-ûi chit ê sè-kài siōng, it-tēng ū gōa-chheⁿ-lâng, án-ne to̍h ē ū chiâⁿ chē lâng lâi kā góa chhi̍h chán.

Hèⁿ ā, nā sī tú tio̍h siáⁿ-mih kó͘-chá sî-tāi ê tāi-chì, hiān-chhú-sî bô-hoat-tō͘ kái-soeh--ê, seng lōa hō͘ gōa-chhiⁿ-lâng to̍h tio̍h--ā.

Sui-bóng sī án-ne kóng, put-kò, chit kóa Kī-se̍k-bûn-bêng khak-si̍t mā sī ū chin chē koài-kî, khó-pí kóng, Thiú-khih ū 1 ê Gô-bé-khí-lí chio̍h-tīn, chit-má ê choan-ka khak-tēng, hit ê ûi-chek, chhiau-kòe 1 bān 2 chheng nî.

Hăⁿ? 1 bān 2 chheng nî? Ah m̄ to̍h kah Atlantis kāng 1 ê sî-kî?

Hit ê ûi-chek ê kui-bô͘ mā sī chiok hàm-kó͘, jî-chhiáⁿ lí ài chai-iáⁿ, hit-tang-chūn ê jîn-lūi, iáu koh bē-hiáu chèng-chhân, in chia̍h ê mi̍h-kiāⁿ to̍h sī khì phah-la̍h, bán kóe-chí, nah ū châi-tiāu chhī 1 tōa-tīn lâng, êng-êng bô tāi-chì khì poaⁿ chio̍h-thâu?

Eh, che thiaⁿ--khí-lâi chin-chiàⁿ ū kàu koài-kî, lí koh sòa lŏe kóng, góa siūⁿ beh thiaⁿ.

Ta̍k-ke nā sī ū chhù-bī siūⁿ beh thiaⁿ, ài ē-kì-lih kā gún chù-bûn, tàu sio-pò, góa sī A-chin in ang.

Góa sī Ko͘-chiáu.

Kám-siā ta̍k-ê siu-thiaⁿ, lán āu-hôe chài-hōe ŏ͘!